Жәдігер • 14 Наурыз, 2025

Ойылдың бойындағы ғұн мұрасы

55 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Ақтөбе облысында ежелгі ғұн тайпаларының қоныстарын анықтауға байланысты 2020–2023 жылдары ерекше қарқынмен басталған қазба жұмыстары бүгінде саябырсыды. Сол жылдары Ойыл ауданындағы Саралжын ауылында, Көптоғай ауылының Шөптігөлінде, Ш.Берсиев атындағы ауылдық округтің Қаздыаралында ғұн-сармат тайпаларының обалары, найза ұштары, құмыралар мен әшекей бұйымдары көптеп табылды.

Ойылдың бойындағы ғұн мұрасы

«Өткен жылы Ойыл ауда­нының Көсембай ауылына жақын жердегі Ақбұлақ қорымы қазылды. Бұл – Ойыл мен Қиыл өзендерінің ортасындағы ежелгі адамдар тұрағы. Ақбұлақ та ертедегі ғұн бірлестігінің қо­рымы. Қазба жұмыстары ке­зінде табылған жәдігерлер шамамен ІІІ–ІV ғасырда ғұн тайпалары Еуропаға аттанар алдында біздің жерімізге аялдап, бірлестік құрғанына дәлел болады. Аслан Мамедов бастаған архео­логтер Әйтеке би, Қобда, Ойыл аудандарынан ғұн-сар­маттардың қорған-обаларын тауып, картасын жасады», дейді Ойыл аудандық Шығанақ Берсиев атындағы өнер және өлке тарихы музейінің ғылыми қызметкері Дулат Исабаев.

Суреттегі – Қаратал ауылынан үш шақырым жердегі Қаз­дыаралдағы ежелгі адамдар тұрағынан табылған құмыра. Бұл жерден аралары өте жақын орналасқан үш жерлеу орны шықты. Үшінші шұңқырда ересек адам мен сопақша басты жасөспірім жерленген оба ерте дәуірде тоналған екен. Мұндағы ересек адамның бас сүйегі жоқ. Сәби кезден баланың басын қатты етіп таңып, сопақша етіп үлкейту ғұн дәуіріндегі ақсүйектер дәстүріне тән жоралғы. Ғұн баласы жорықта қайтыс болды ма, әлде өзен бойын­да аялдағанда опат болды ма, әлде осы жерді мекендеген тайпа көсемінің баласы ма? Бұл жағы белгісіз. Облыстық тарихи-өлкетану музейінің археологтері Қаздыаралда ерте қола, темір дәуірлері мен ерте орта ғасыр заманының жерлеу орындары қатар жатыр деп қорытынды жасады.

 

Ақтөбе облысы