Қоғам • 26 Ақпан, 2025
Президенттік арнаулы әдеби сыйлық табысталды
Бүгінгі әдебиетте елеулі ізденісімен көзге түскен жас таланттарды ынталандыру мақсатында 2024 жылғы Президенттік арнаулы әдеби сыйлық табысталды. Ұлттық музейде өткен салтанатты іс-шараға Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева, зиялы қауым өкілдері, министрлік жанынан құрылған «Алқа» жастар әдеби клубының мүшелері қатысты.
Білім • 26 Ақпан, 2025
Білім мен ғылымды цифрландыру: бастама мен ізденіс
Орталық коммуникациялар қызметінде өткен баспасөз брифингінде жоғары білім мен ғылым саласын цифрландыру жұмыстары талқыланды. Министрлік өкілдері жоғары білім берудің бірыңғай платформасын іске қосу, университеттерді цифрлық жүйеге көшіру бойынша атқарылған жұмыстарға есеп беріп, «KazLLM» ұлттық тілдік моделі мен «AI-Sana» инновациялық бағдарламасы туралы баяндады. Сондай-ақ халықаралық компаниялармен серіктестік пен ҰБТ жүйесіндегі өзгерістер туралы айтты. Сарапшылар бұл бастамалар білім саласын жаңа деңгейге көтеріп, оның ашықтығы мен қолжетімділігін арттыратынын атап өтті.
Денсаулық • 26 Ақпан, 2025
Затты емес, сәтті сатып алыңыз
Адамзат тарихында дәл бүгінгідей жалғыздық жайлаған заман болған жоқ шығар. Болашақ туралы ойлау тіпті де қорқынышты. АҚШ-тың бас хирургі Вивек Мерти әлемде жалғыздық эпидемиясы өршіп тұрғанын мәлімдеді. Оның айтуынша, бүгінгі күні әрбір екінші адам өзін жалғыз сезінеді. Ал зерттеулер көрсеткендей, жалғыздық жүрек ауруларын 29%-ға, инсульт қаупін 32%-ға арттырады.
Таным • 22 Ақпан, 2025
Ғалам ғажаптары: Энергия өндіретін терезе
Калифорниядағы «Next Energy Technologies» компаниясы күн энергиясын өндіретін терезе ойлап тапты. Терезенің өлшемі 101,6 ×152,4 см, ал болашақта 152×304 см панельдер шығарылмақ.
Таным • 22 Ақпан, 2025
Ғалам ғажаптары: Планеталар шеруі
28 ақпан күні кешке аспанда ерекше құбылыс – планеталар шеруі болады. Бұл күні Марс, Юпитер, Уран, Венера, Нептун, Меркурий, Сатурн бір сызық бойына тізіліп, күн батқаннан кейін батыс көкжиектен көрінеді.
Таным • 22 Ақпан, 2025
Ғалам ғажаптары: Қашықтан көретін технология
Енді қытайлар ғарыштағыны да анық көре алады. Ғалымдар өте ұсақ заттың өзін 100 км қашықтықтан көруге болатын лазер жүйесін жасап шықты.
Білім • 21 Ақпан, 2025
Пәндерді жалаң біріктіру: Қателік қайталана ма?
Мектеп сынақ алаңына айналғалы қашан... Жылда жаңа реформа дайын тұрады. Келер жылы да 2026–2027 жылғы оқу стандарты аясында мектеп бағдарламасына өзгерістер енгізілмек. Көпшіліктің талқысына түскен өзгерістің бірі – пәндерді біріктіру. Реформашылар бұл шешім білім сапасын арттырады дегенімен, қоғамда оған қатысты сұрақ көп. Математика, химия, физика, биология секілді күрделі пәндерді біріктіріп оқыту қаншалықты дұрыс? Мұндай өзгеріс мұғалімдерге, оқушыларға, жалпы білім жүйесіне қалай әсер етеді? Бұл қадам білім сапасын арттырудың амалы ма, әлде бюджетті үнемдеудің жолы ма?
Digital • 21 Ақпан, 2025
«Ai-Sana»: ЖИ саласының бірегей бағдарламасы
«AI-Sana» – студенттердің жасанды интеллект саласындағы дағдыларын дамытуға арналған бірегей бағдарлама. Ол 100 мың қатысушыны қамтып, ұлттық экономиканың әлеуетін арттыруға, технологиялық кәсіпкерлікті қолдауға бағытталған. Бағдарлама өткен жылдың соңында Мемлекет басшысына қанатқақты жоба ретінде ұсынылған еді. Көп ұзамай Алматыда өткен «Digital Almaty» форумы аясында ұйымдастырылған дөңгелек үстелде «Ai-Sana» бағдарламасының таныстырылымы өтті. Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек, Оксфорд Инсайтс ұйымының сарапшысы Ричард Стирлинг, Стэнфорд университетінің қауымдастырылған деканы, доктор Пол Ким, «BTS Digital» компаниясының бас директоры Нұртай Әбілғалиев, «Factorial School» негізін қалаушы Арман Сүлейменов, «De Montfort» университеті өкілі, профессор Эрик Димла жаңа бағдарламаның мақсаты мен міндеттерін талқылап, жасанды интеллектінің ел экономикасына, білім жүйесіне, еңбек нарығына ықпалы туралы пікірлерін айтты. Сол пікірлерді оқырман назарына ұсынып отырмыз.
Таным • 21 Ақпан, 2025
Ғалам ғажаптары: Айда жүретін көлік
Қытай инженерлері «Тансуо» атты Айда жүретін көлік құрастырып, оны алғашқы сынақтан өткізді.
Таным • 21 Ақпан, 2025
Британияның «Core Power» компаниясы «Liberty» бағдарламасы аясында АҚШ-та жүзетін атом электр стансасын салмақшы.
