Мирас • 30 Қазан, 2024
АҚШ зерттеуіндегі қазақ қолөнері
Өркениеттің бір өзегі ұлттық нақыштағы қолөнер бұйымдары екенін қарт тарихтың өзі әлдеқашан дәлелдеп үлгерді. Ежелгі заманда әр халық ой-санасының күшімен, ақыл-парасатының көмегімен хал-қадерінше рухани ұмтылыс жасап, мәдениет қалыптастыруға ниеттенді. Соның нәтижесінде, әлемді өзгерткен жаңа дүниелер жарыққа шықты. Атарбадан әуеге көтерілген алып құсқа дейін (ұшақ) адамзат баласының қаншама ақыл-ойы жұмсалғанын зерделеудің өзі үлкен еңбекті қажет етері анық.
Таным • 29 Қазан, 2024
Француз ғалымы Бекмахановты неге іздеді?
Джордж Вашиңтон университетінің Гельман кітапханасында сақтаулы тұрған өзге Батыс елдерінде басылған ескі кітаптарда да қазаққа қатысты деректер жетерлік. Соның бірі – 1959 жылы Парижде жарық көрген француз зерттеушісі Марсел Эгретаудтың «Шығыс Совет: Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түрікменстан, Әзербайжан» атты еңбегі. Аталған кітабында шығыстанушы ғалым сол кездегі кеңес одағына қарасты республикалардың қоғамдық-әлеуметтік жағдайы туралы нанымды зерттеу жасағанын түсіндік. Ал бізге керегі аталған кітаптағы қазаққа қатысты деректер еді.
Қоғам • 22 Қазан, 2024
Мұқағалидың америкалық оқырманы Сол күні сабаққа кешігіп бардым. Кешіккен мен емес, Вашиңтон метросы еді. Біздің топпен кездесуге келген америкалық журналист сөзін аяқтады да, маған қарай бұрылды. «Сіз өлең жазады екенсіз ғой, Мақатаевты білесіз бе?» деп маған қарай жақындады қартаң әйел. «Білгенде қандай, күллі қазақ ол кісінің өлеңдерін жатқа оқиды», дедім.
Ғылым • 09 Қазан, 2024
Зерттеу нысанасы – АҚШ-тағы қазақ диаспорасы
Алуан тағдыр жетелеп, төрткіл дүниенің түкпір-түкпіріне тарыдай шашылған қазақтың тұлымды ұлдары мен бұрымды қыздары бұл күндері әлемнің әр елінде білім алып, тіпті сонда қоныс теуіп, қызмет етіп жүр. Еліміз тәуелсіздігін алғаннан кейін шетелдердегі этностық қазақтардың саны өспесе, кеміген жоқ. Сол үшін де кезінде шетелдегі қазақтарды тарихи отанына қайтару күн тәртібіндегі маңызды шаруаның біріне айналды.
Таным • 04 Қазан, 2024
Ғасыр бұрынғы дала өмірі (АҚШ ғалымының көзімен)
«Мың өліп, мың тірілген» қазақтың тағдыры-талайы туралы әркім өз шамасынша толғады, жазды, айтты. Ал алпауыт елдерде туып-өсіп, өзін ғылымға арнаған тұлғалардың қазақ хақында қалам тербеуі, ізденіс жасап, оны ғылыми айналымға енгізуі, әрине, құптарлық, қуанарлық жайт. Біздің қолымызға түскен Гарвард университетінің мұрағатында сақталған қазақ туралы топтама суреттер сайын даланың төсінде жүрген халқымыздың кей сәттерін еміс-еміс еске салады. Осыдан 97 жыл бұрын, яғни 1927 жылы түсірілген бұл суреттер өткен ғасырдағы қазақтың қаз-қалпындағы бейнесін көрсетіп тұр.
Әдебиет • 28 Қыркүйек, 2024
Әуезовтің америкалық оқырмандары
Джордж Вашингтон университетіндегі әлем әдебиеті туралы кезекті дәрістен шықтық. Қараша айы демесек, қаланың кеші тым суық емес. Сырт көзге Вашингтон студенттер қаласы сияқты болып көрінеді. Қай көшеге, қай бұрышқа қарасаң, топ-тобымен жүрген студенттер шоғыры. Қасымда бірге келе жатқан жетекшім, профессор Питер Роллберг: «Былай жүрелік, ана жерде Пушкиннің ескерткіші бар, соның қасындағы орындыққа отырып, аз-кем әңгімелеселік», деді. Діттеген жеріне бардық. Шынымен де, анадайда Пушкиннің алып тас-бейнесі қасқайып тұр.
Басылым • 26 Қыркүйек, 2024
«Ғасырлар бойы музыкадағы драмалық жаңа идеялар мен формалардың пайда болуы туралы қызықты мәліметтер осы кітапта деп ойлаймын...». Бұл физика саласы бойынша 2004 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты Дэвид Политцердің қазақ музыканты Рахат-Би Әбдісағиннің жақында ғана Германияның «Springer» баспасынан жарық көрген «Кванттық механикалар және Аванд-Гардтық музыка» атты су жаңа кітабының мұқабасына жазған сөзі.
Зерде • 29 Ақпан, 2024
Мына жұмыр жер бетінде қаншама халық өмір сүрсе, соншама тарих алтын әріптермен жазылды. Маңыздысы, кімнің тарихы қалай жазылды, уақыт кемесі оны асау ағыстар мен бұла бұлқыныстардан қалай аман-есен алып өтті деген ұлы сауалға келіп тіреледі. Қалай десек те, өз тарихы мен мәдениеті үшін көкірегін мақтаныш кернейтін халықтың бірі қазақ екені рас. Қадау-қадау ғасырлардан өз еншісін алып, даласының байлығын, мәдениеті пен дәстүрінің өзгешелігін, өлеңі мен жырының өміршеңдігін мұрат тұтты. Әне, соның нәтижесінде артында ұшан-теңіз мұралар қалды.
Сұхбат • 28 Ақпан, 2024
Изабель АЛЕНДЕ, жазушы: Кітаптарым 77 миллион данамен сатылды
Ол бала жасында оңашалықты қалап, Шекспирдің кітаптарын оқып өсіпті. Өмірдің сан қатпарлы сырына, ғажайып әлемнің өзгеше құбылыстарына ерте қызыққан ол кейін өсе келе магиялық реализм стилінде қалам тербейтін үлкен жазушы болды. Чилидің әдебиеттегі Шолпан жұлдызы атанған Изабель Аленде бір ғана «Рухтар үйі» атты романымен әлемге танылды. Романнан саяси астар іздеген оның туған елі аталған шығарманы басып шығаруға тыйым салды, тіпті сол тұста өзге испан тілді елдер де Изабель Аленденің есімінен ат-тонын ала қашты. Бұл күндері Калифорнияда тұрып жатқан оған сұхбат алу ойымыз бар екенін айтып хабарласқанымызда, тұңғыш рет қазақ журналисіне сұхбат беріп отырғанын айтып, келісім берді.
Тарих • 15 Ақпан, 2024
Өткен ғасырдың 40-жылдарында арнайы Қазақстанға келген Уиллиям және Зелда Коутестер бірігіп жазған кітабында бұрын жарияланбаған комбайыншы қазақ қызының суретін жария етеді. Суреттің астында «Қызыл комбинат» кеңшарындағы қазақ әйелі Құдияш Әбнимасова» деген ағылшынша түсіндірме берілген.
