Жәнібек ӘЛИМАН
Жәнібек ӘЛИМАН«Egemen Qazaqstan»
374 материал табылды

Өнер • 01 Маусым, 2023

Қобызшы Ықыластың телегей мұрасы

Қорқыттан қалған қасиетті қылқобызды беріде Ықылас Дүкенұлы ұстапты. Сонау Сарысу мен Шу өзені бойынан шалқыған сарын ғасырлар бойы күллі қазақ даласын аралап, күні кеше ғана Астанадағы Роза Бағланова атындағы «Қазақконцерт» залында күңгірлеп, қайта жаңғырғандай күйге бөлеген концертке куә болдық.

Зерде • 31 Мамыр, 2023

Елеулі еңбек – оқырман олжасы

Қазақ руханиятының бел ортасында тұрған бірегей тұлға, дәуірлер мен заманалар құндылығын бүгінге жалғаған көреген абыз, болашақты болжаған, айтқаны келген дуалы ауыз, жұрт әулие таныған ақын Мәшһүр-Жүсіп Көпейұлының таңдамалы бес томдық жинағының тұсаукесер рәсімі кеше Астанадағы «Sheraton Astana Ballroom» қонақүйінде өтті. Мәшһүр-Жүсіп Көпейұлының 165 жылдығына орай М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының ғалымдары әзірлеп, құрастырған бес том – ақынның бұрынғы басылымдары мен қолжазбасын негізге ала отыра, екшеліп сұрыпталған мұра.

Руханият • 31 Мамыр, 2023

Мәшһүр-Жүсіптің тағылымды мұрасы

Бұл, әрине, қазақ руханияты үшін жаңалық қана емес, жетістік болуы да мүмкін. Мәшһүр-Жүсіп Көпейұлы шығармаларының жаңа бес томдық таңдамалысын «Сенімен Болашақ» республикалық ата-аналар қоғамдық бірлестігінің құрылтайшысы, ұлт жанашыры Нұркен Асановтың бастамасымен құрастырып, баспаға дайындап берген Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының ғылыми мамандары. Бүгін Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні орайында өткелі тұрған 5 томдық тұсаукесері – патша өкіметі тұсында да, кеңес өкіметі тұсында да діни тұрғыдан мансұқталған Мәшекеңнің рухы алдындағы ұрпағының тағзымы, тәубеге келуі дер едік.

Әдебиет • 28 Мамыр, 2023

Тобылғыжарған

Жапондарда сакура гүлдеген шақ – ұлы той. Мемлекеттік маңызы бар мереке, ұлттық мейрам. Сол үшін саяхатшылар жан-жақтан мыңдап ағылады. Шие талы сакураның бүршік жарғанын, гүлдегенін керемет көріп қызықтайды, ақырында наурыз айының ішіндегі бірер апта арасында сакураның гүлі ұшып жоғалады.

Өнер • 23 Мамыр, 2023

Мың жүректе күмбірлеген күй-әуен

Қазақ домбырадан әсте жалықпайды екен. Әйгілі концерт арасында атты қосын лап бергендей Құрманғазы «Сарыарқасының» үзіндісі залды күңіренте барғанда, тыңдарман орнынан тұрып кетердей қошемет үсті-үстіне үдей түсті. Бұл мәдениет және өнер қызметкерлері күніне орай «Астана Опера» театрында қойылған Марат Бисенғалиевтің «Ұлы дала әуені» атты салтанатты одасының ортасындағы сәт қана. Теңіздей найқалған тыңдарман ықыласын тамшыдай сәтінен-ақ аңғара беріңіз. Домбыраға, ұзақ сарынды күй мен әуенге, жалпы мәдениетке деген сүйіспеншілігі осындай халықтың.

Жастар • 21 Мамыр, 2023

«Juzz band» – жас өнерпаздар бастамасы

Қазір «Тәуелсіздік ұрпақтары» деген ұғым бар. Қазақстан жастарының идеясы, сана-сезімі, көзқарасы, өнері, білім-білігі, тағы басқа қабілеттері сынға түсіп, арасынан үздіктері екшеліп, қоғам игілігіне жарап жатса нұр үстіне нұр емей не? Осы идеяны көтерген Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев екенін атап айтқымыз келеді.

Жануарлар • 18 Мамыр, 2023

Арқа жайлы болмай тұр киіктерге...

Ақ киіктерді алғаш көруім. Пойыз­бен өтіп бара жатып көзден таса болғанша аңдап үлгердім. Киіктер жалтаң-жалтаң етіп жайылады екен. Басын оңды-солды шұлғығанда, ауада жеңіл қалқып жүргендей сүйкімді көрінеді. Наурыздың 21-і күні Қарағанды облысындағы Дария мен Бұрма ауылын басып өтетін теміржол бойында жалтаң-жалтаң етіп жайылып жүрді. Ішінде мүйізді текесі бар. Мұндай сұлу жаратылысты көрсемші! Жер алашабыр, бір жерде бар, бір жерде қар жоқ. Сонда жайылып жүрген киіктерді көріп қуанған жүрегім, өткенде Жаңаарқаның жазығында шашылып қалған бөкендердің өлексесін көріп күл-парша болды.

Әдебиет • 17 Мамыр, 2023

Теледен төлеңгітке дейін

Қазақ ақын-жазушыларының көшпелілер өміріне, түркі дәуіріне соқпағаны кемде-кем шығар. Бергі күннің суретіне жан бітіргеннің өзінде тамырды, негізгі өзекті сол замандардан тартып жатады. Шәкәрім Құдайбердіұлының «қазақтың арғы атасы батыр Түрік» деуі, Мағжан Жұмабаевтың «Түркістаны», Ұлықбек Есдәулеттің «Біз – түркілерміз» деп сарнап ала жөнелетін жыр сарыны, тізе берсе көп. Тәңір текті түркілер дәуірі айдай ақиқаттың өзі бола тұра, шынында да тарихтың ертегісі сияқты. «Тұранды түгелімен билеп тұрған, ертеде ертегі хан Афрасияб» дейтіні сондықтан шығар Мағжан ақынның.

Поэзия • 16 Мамыр, 2023

Жастар поэзиясы – неміс тілінде

Орталық Азия, атап айт­қанда, Қазақстан, Қыр­ғыз­стан, Тә­жік­стан, Түр­ікменстан және Өзбекстан топырағында тү­леген жырлар кәрі құрлықта қанатын қомдап, Алмания руханиятына ат ізін салды. Түбі бір түркі халықтары жас шайырларының шоғыр-шо­ғыр жырлары тұтасқан қалың антологияға енген әр елдің жыры ана тілінде һәм неміс тіліне тәржімәланған нұсқасы қоса жариялануымен де құнды. Уақыт өткен сайын тамыры терең қазақ жырларының өрісі кеңіп-ақ келеді. Соның бір мысалы, Гёте топырағына барып, неміс оқырмандарымен сыр­ласатын осы антология.

Мәдениет • 15 Мамыр, 2023

Көктемгі самғау

Қазір көрермен қауым Аста­на­дағы Ұлттық музейдің аузы-мұрнынан шығып тұр. Мұнда атақты суретші, «Пара­сат» орденінің иегері Ал­пыс­бай Қазығұлдың «Көк­темгі самғау» атты көр­месі өтіп жатыр. Ма­мыр­­дың басында суретші ар­тынып-тартынып Алма­ты­дан Астанаға жеткізген 140 картинасына көз суарып жүргендер де аз емес. Біз де сол қатардан табылып, көркем туындылар­ды­ көзбен «жұтып» қайт­пақ­ едік, алайда ұлт пен жұрт­тың болмысы мен тұр­мы­сы­нан сыр шерткен бояулар­ бізді «жұтып қойған» сы­ңай­лы.