Байқау • 12 Желтоқсан, 2024
«ХХІ ғасырдағы Алаштың ақ жолы» жалпыұлттық байқауының қорытындысы биыл Ішкі істер министрлігі Бәрімбек Бейсенов атындағы Қарағанды академиясында өтті.
Өнер • 05 Желтоқсан, 2024
Жылқы жарықтық қазақтың жаны емес пе? Сонау бір жылдары сексеннен асқан қарияның асқа байланысты пікірі құлағымда қалып қойды. «Қымыз бен етке құн жетпейді ғой» деп басқаға емес, өзіне айтқандай болды. Дастарқан басындағылармен таласқысы келмесе керек. Қымыз бен ет дегенде, әрине, жылқының еті екені белгілі.
Таным • 03 Желтоқсан, 2024
Әрине, қазір жылыжайда болмаса, далада уылжып тұрған жеміс көрмейсіз. Қар жауып, қазан ұрып, суық соғып көзден ғайып болғалы қашан. Бірақ далада атпен жүрсеңіз, неше түрлі ғажапқа кезігесіз.
Әдебиет • 27 Қараша, 2024
«Ақын кетіп барады көшеменен, Екпінінен бір дауыл еседі ерен» деп басталатын Жарасқан Әбдіраштың өлеңі бар еді ғой. Осындағы ақын сөзін халықтың яки ұлттың рухы деп алмастырып оқыса ештеңе өзгере қоймайды. Автордың Мұқағалиға арнаған бұл өлеңі сол дәуірдің үні мен болмыс-бітімін әйгілеп, тіпті бүгінге жалғасып кеткендей көрінеді. Содан бері осылайша жырламаған қазақ ақындары кемде-кем. Жырлап келеді, жырлай береді. Әлгіндей жырлардың бүгінгі бейнесі қандай дейсіз ғой сонда. Қараңыз.
Тұлға • 15 Қараша, 2024
«Атанбойын» айтамыз ба, «боқырау жәрмеңкесіне» тоқталамыз ба? Әлде «сүрме тартып төрт көзденгенін» сөз етеміз бе? Біз мейлі дер едік. Қазақтың жалпақ тілі қай жағына тартса да, қай қиырға салса да жетеді. Бейімбет шығармашылығына көз жүгіртсе, тіпті құдіреттеніп кетеді.
Басылым • 12 Қараша, 2024
Журналист Серікқали Мұқашевтің «Жасынды жылдар» мақалалар жинағы қолға кеше тиді. Мемлекеттік тапсырыспен Алматыдағы «Тоғанай Т» баспасынан жарық көрген кітаптағы материалдар қызық пен шыжыққа толы өмірдің өзіндей ме деп бір күліп, ойланып та қалдық.
Әдебиет • 08 Қараша, 2024
Оны жазған күнді ұмытқанды ақын деуге бола ма? Ал ұмытса, басқа емес, ақын «өледі-ау». Сіз өлімді қалай түсінесіз? Физикалық дене тұрғысынан ойласаңыз, қателесуіңіз мүмкін. Жүгін біреуге артып, күні үшін сүйретіліп жүргенді өмір деп кім айтты? Ақын деп кім айтты. «Арғымақтың баласы, Арыған сайын тың жортар, Арқа мен қосым қалар деп. Азамат ердің баласы, Жабыққанын білдірмес, Жамандар мазақ қылар деп» жырлаған Қазтуғанның көзімен қарағанда солай. Ақынның алғашқы өлеңі қазақ рухының ілкідегі бір нұсқасы жыраулар поэзиясындай құбыланама болмаса, оның несі туынды, несі өлең дер едік?
Таным • 01 Қараша, 2024
Қазақта бірлі-жарым ғана әнімен тарихта қалған оқшау тұлғалар бар. Соңыңда ұрпақ шырқап салар жалғыз ауыз әнің қалса, ондай жан бақытсыз деп айта алмас едік. Ол туындың ел аузынан түспей, ұлт руханияты мен мәдениетіне қызмет етіп жатса, Абай айтпақшы, «өлсең де өлмегенмен боласың тең».
Әдебиет • 24 Қазан, 2024
Бабалар тарихының алтын парағы
Осы уақытқа дейін Жошы хан туралы әртүрлі дүниелерді оқып келдік. «Ақсақ құлан – Жошы хан» туралы аңыз бен күй құлағымызға бала күнімізден сіңді. Тіпті мультфильмнен көріп өстік. Ол кезде бір түсті қара сұр экран болса да ұлттық құндылықтар молырақ сияқты еді. «Қарлығаштың құйрығы неге айыр?», «Ақсақ құлан – Жошы хан» секілді мультфильмдер тамашалайтынбыз. Қазір бұлардың исі де жоқ. Мүмкін дәл сол уақытта телміретін басқа дүние болмады. Айтпағымыз ол да емес, Жошы хан еді ғой.
Талбесік • 19 Қазан, 2024
Қазақ жылқысын қылаң немесе баран деп екі-ақ түске бөледі десем, кейбіреулер жағамнан алуы да мүмкін қазір. Білетіндер «е-е, осы да сөз бе екен?» деп қоя салады. Боз, ақбоз, көк, қызыл, сұр сияқты алыстан көзге түсетіндерін қылаң дейді де, қалған қара, қарагер, торы, шабдар, күреңдерін баран атайды. «Алдыңғы ат баран болмай, қылаң болды» деген жолдар Ілияс Жансүгірдің «Құлагерінде» де бар. Құлагер баран екенін бірден аңғарамыз.
