Egemen Qazaqstan
Egemen Qazaqstan
3193 материал табылды

Руханият • 27 Қараша, 2024

Өнер қайраткерін ардақтасақ

Қазақ хандығының қазығы қағылып, туы көтерілген киелі Шу өңірі – әлімсақтан сөз зергері Бөлтірік шешен, Сауытбек, Қуандық, қыл қобызды Бармақ, Жақсыбай, Қылышбай, Жидебай, т.б. ақындарымыздың кіндік қаны тамған отаны.

Мәселе • 27 Қараша, 2024

Шырайлы өлке апат аймағына айнала ма?

Қызылорда облысындағы ең шұрайлы да, шырайлы өлке Шиелі ауданы. Батысында – Сырдария өзені, шығысында – қарт Қаратау, темір жол мен «Батыс Қытай – Батыс Еуропа» автобаны қапталында жосылып жатыр. Осындай қолайлы географиялық жағдайымен қатар мал-жанға жайлы табиғаты мұнда халықтың жиі шоғырлануына тіптен тиімді.

Білім • 26 Қараша, 2024

Мемлекеттік кепілдік неге орындалмай отыр?

Елімізде әлі де орта білім беретін мектептерде оқушыларға орын жетпейді, көптеген сыныпта 30-дан аса бала білім алады. Бұған ата-аналар да алаңдап, білім сапасына қатысты мәселе көтереді. Мемлекет басшысы халыққа арнаған Жолдауларында ұлт сапасын жақсартып, кадрлық әлеуетті арттыруда орта білім жүйесі өте маңызды рөл атқаратынын үнемі айтады. Президенттің тікелей тапсырмасына сәйкес кейінгі 5 жыл ішінде білім саласында бәсекелестік орта қалыптастыру, бюджетке түсетін жүктемені төмендету және оқушы орындарының тапшылығын азайтуда жеке инвесторлардың қаржысына салынған мектептердің үлесі біршама арта түсті.

Әдебиет • 23 Қараша, 2024

Шайбайдың Сұлтанмахмұтқа арнауы

«Айқап» журналының көне парақтарын ақтарып отырып, Шайбай Аймановтың Сұлтанмахмұт Торайғыровқа арна­ған өлеңін тауып алдым. Төте жазумен түсірілген өлең 1915 жылы журналдың 11-санында жарияланыпты.

Тұлға • 22 Қараша, 2024

Жаңалығы жоғары бағаланған ғалым

Қазір еліміз жаңа саяси жағдайда өмір сүріп жатыр. Азаматтардың бойына уақыт талабына сай дағдылар қалыптасып, жаңа құндылықтар орнықты. Әсіресе қоғамдық-саяси болмысымыз, қалпымыз бен мәдени кодымыз өзгере бастады. Соңғы бес жылда елімізде ауқымды реформалар жүргізілді. Саяси жүйе түбегейлі өзгерді. Жұртшылықтың сана-сезімінде соны бетбұрыс байқалады. Халқымыздың құқықтық мәдениеті өсті. Осының бәрі қоғам өмірінде жаңаша көрініс тауып отыр.

Сұхбат • 22 Қараша, 2024

Бибігүл Төлегенова: «Бұлбұл» атандырған халқыма разымын!

Қазақ өнерінің паспорты іспетті, әлемді әнімен тамсантып, талай талантты шыңдап шығарған ерекше дарын иесі, аңыз әнші Бибігүл Төлегенова өзінің 95 жасында жеке шығар­ма­шы­лық кешін өткізгені – тарихта есте қалар оқиға, ұмы­тыл­мас естелік. Ерен өнер иелерінің басын жинаған өнер кеші «Астана Опера­ның» үлкен сахнасында аншлагпен өтуі – елорданың жоғары мәдениетін, жарқын сәттерін көрсетеді. Кеш алдында қайталанбайтын сәттерді пайдаланып, Бибігүл Ахмет­қызынан эксклюзив сұхбат алып үлгерген едік.

Мирас • 22 Қараша, 2024

Қазақ эпостарының құнарлы қайнары

«Алтын Орда дәуірінің фольклоры мен әдебиеті, өнері мен мәдениеті» деген тақырып Еуразия түркі халықтарының гуманитарлық ғылымында кеңес өкіметі құлағаннан кейін ғана орныға бастады. Бұл орайда, кейінгі жылдары татар, башқұрт, ноғай ғалымдарының Алтын Орда дәуіріндегі рухани алтын өзекті аршып көрсетуге байланысты батыл ізденістер жасап жатқаны атап айтуға тұрарлық. Ол зерттеулердің барлығында арғы бастауын Ұлық ұлыс дәуірінен алып, кейіннен түркі халықтарының мұрасында шалқарын тапқан шығармаларды «Алтын Орда дәуірінің мұрасы» деп қарастыруды жөн санайды. Бұл мақала көлемді ғылыми жұмыстың қысқаша баяны. Дегенмен сол көлемді дүниенің маңызды деген тұстарын түйіндеп көпшілікке ұсындық.

Тарих • 22 Қараша, 2024

Мәмбет аталық

Ресейдің көптеген архив жазбасы мен ХVІІ-ХVІІІ ғасырларды қамтыған сирек кездесетін кітаптарында есімі қалған Мәмбет аталық өз заманының айтулы тұлғаларының бірі болды. Орыс елшісі полковник А.Тевкелевтің жазбаларында, жазушы А.Сергеевтің «Петербургский посол», даңғайыр жазушы, белгілі мемлекет және қоғам қайраткері Ә.Кекілбайдың «Елең-алаң», «Үркер» атты романдарында да Мәмбет аталық туралы деректер келтіріледі. Сондай-ақ Орынбор облыстық архивінің №6, Орынбор шекара комиссиясының №4 қорлары мен басқа да архив қорларында аталған тұлғаға қатысты жазба-құжаттарды молынан кездестіруге болады.

Ғылым • 21 Қараша, 2024

Ұстаз тәлімі

Өскелең ұрпақ үшін тәлім-тәрбие алатын ұстаздың тұлға­сы қашанда биік. Ол сезім мектеп жасынан басталып,­ кейін жоғары оқу орындарында білім алып, маман болып қалыптасқан кезеңде де, ғылым жолына түсіп, сол салада алғашқы қадам жасағаныңда да жалғаса береді. Себебі осы уақыттың барлығында да алғашқы кеңесші болатын ұстаз қасымыздан табылады. Менің өмір жолымда да осындай аяулы жандар көп болды.

Зерде • 21 Қараша, 2024

Елорда Шерхан Мұртаза даңғылымен асқақтауға лайық

Таяуда түсіме Шерағаң кірді. Мен қазір Астанадағы «Самал» шағын ауданында тұрамын. Тү­сімде сыртқа шығып, әдеттегідей үйіміздің жанында тұр екенмін деймін. Кенет дәл алдыма есік пен төрдей, жарқыраған ақ машина келіп тұра қалды. Машинаның ішінен Шерағаның жүзі көрініп, «Әй, Болат, бері жақында, отыр менің қасыма» деген даусы анық естілді. Қолма-қол шұғыл қимыл­дап Шерағаңның жанына барып отырдым.