Экономика • Бүгін, 08:40

Натрий цианид өндіретін кәсіпорын

0 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Жамбыл өңірі ондаған жылдан бері химия өнеркәсібінің локомотиві екені баршаға мәлім. Елімізде натрий цианидін өндіретін алғашқы зауыт облыс аумағындағы Талас ауданында бой көтерді. 2023 жылы «Talas Investment» ЖШС шет мемлекеттерден тасымалданатын шикізатқа деген тәуелділікті түбірімен жойды.

Натрий цианид өндіретін кәсіпорын

Жергілікті атқарушы билік өкілдері кел­тірген ресми дерекке жүгінсек, алтын өнді­рісіне айрықша қажетті бағалы металды басқа қоспалардан ажырату мақсатында қолда­нылатын реагент Жамбыл облысында өндіріліп жатқанына да он жылдан асып кетті. Бұл жұмысты қолға алған «Talas Investment» ЖШС-нің жұмысы толықтай бір жүйеге түскен.

Қазір Жамбыл облысында бірнеше іргелі зауыт салынып жатыр. Химия өнеркәсібін өркендетуге ден қойған өңірде тағы бір натрий цианидін өндіретін кәсіпорынның құрылысы басталғаны көңіл қуантады.

Шу ауданы аумағында бой көтеретін жаңа кәсіпорын Мемлекет басшысының өңір­лерге инвесторлар тарту туралы тапсырмасы аясында жүзеге асырылады. Өңір басшысы Ербол Қара­шөкеев келтірген дерекке жүгінсек, қазіргі кез­де еліміздегі фосфор, аммофос, натрий цианид то­лықтай Жамбыл облысындағы химиялық кә­сіп­­­орындарда өндіріледі. Бұл бағыттағы ауқым­ды жұмыс алда­ғы уақытта да тоқтамақ емес.

Мамандардың айтуынша, Шу ауданы аумағындағы «Jibek Joly» арнайы экономикалық аймағында салынып жатқан жаңа зауыттың мүмкіндігі мол. Ірі инвестициялық жобаны «Altynalmas Reagents» ЖШС жүзеге асырып жатыр. Алдағы уақытта мұнда жергілікті азаматтар жұмысқа қабылданады. Жобаның жалпы құны – 68 млрд теңге. Натрий цианид өндіретін іргелі кәсіпорынның жылдық қуаты 25 мың тоннаны құрайды.

«Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев еліміздің ертеңі мен әлемдік деңгейдегі беделі әуелі елге тартылған инвес­ти­цияға байланысты еке­нін үнемі айтады. Сондықтан өңірге әлеуетті инвесторларды шақы­рып, ауқымды жобаларды жүзеге асыруға ден қойып отырмыз. Атқарылған жұмыс аз емес. Жаңадан бой көтеріп жатқан зауыттар да жеткілікті. Енді сол кәсіпорындардың құрылысын мерзімінде аяқтаудың маңызы зор. Жаңа өндіріс ошақтарын іске қосу, инновациялық технологияларды енгізу, ғылыми негізделген өнім шығару – Жамбыл облысының алдағы жылдардағы басым бағыты. Натрий цианид өндіру жобасы өңірдің экономикалық қуатын арттырып, еліміздің өнеркәсіп­тік әлеуетін күшейте түседі. Маңызды бастаманы табысты іске асыратынымызға сенімдімін. Іргелі зауыттың іске қосылуы алтын өндіру өнеркәсібінің стратегиялық қауіпсіздігін арттырып, ішкі нарықты толық қамтамасыз етуге, импортты алмастыруға мүмкіндік бере­ді. Сол тұрғыдан алғанда кә­сіпорынның маңызы зор. Ең бас­­ты­сы, жаңа кәсіпорын жаңа жұмыс орындарын құруға мол мүм­кіндік туғызады», дейді облыс әкімі.

Тоғыз жолдың торабы саналатын Шу ауданында салынып жатқан зауыт басшыларының айтуынша, мұнда өндірілген өнім отандық нарықты қамтып қана қоймай, көршілес Ресей, Қырғызстан, Тәжікстан, Моң­ғо­лия секілді бірнеше мемлекетке экспортталады екен. Жаңа зауыт 2027 жылдан бастап толық қуатында жұмыс істейді.

«Ауқымды жобаны жүйелі түрде жүзеге асыруға барынша күш салып жатырмыз. Алдағы уақытта мұнда 250 тұрақты жұмыс орны ашылады. Зауытқа жұмысқа қабылданатындардың 96%-ы еліміздің азаматтары еке­нін айта кеткен ләзім. Жұмысқа тәжірибесі толысқан жергілікті мамандарды, сонымен қатар техникалық университеттердің түлектерін тартуды жоспарлап отырмыз. Бұл кәсіпорында жұмыс істеудің өзіне тән ерек­ше­лігі бар. Зауыт заманауи химиялық өндіріс ошағы санатына енгендіктен, мамандар үнемі ізденіс үстінде жүруі керек. Сондықтан оларды оқытуға, кәсіби біліктілігін ұдайы шыңдап отыруға айрықша назар аударамыз. Сонда ғана қолға алған жобамыздың жемісін көреміз. Біздің ұстаным осы», дейді «Altynalmas Reagents» ЖШС бас директоры Уәлихан Атагелдиев.

«Talas Investment» ЖШС бас директорының орынбасары Әбдіғали Жүнісов натрий цианидке бірнеше мемлекеттен сұраныс артып отырғанын мәлімдеген еді. Қазір аталған зауыттың екінші кезеңін жүзеге асыру бағытында жұмыс атқарылып жатыр. Соған қарағанда натрий цианидке деген сұраныс жыл өткен сайын артпаса, кемімейтін секілді.

Жалпы алғанда, осы жылдың он айының қорытындысында өңірге 553,6 млрд теңге көлемінде инвестиция тартылды. Көрсеткіш өткен жылдың он айымен салыс­тыр­ғанда 38,3%-ға артқан. Нәти­жесінде Жамбыл облысы инвес­тиция тарту жөнінен еліміздегі үздік үш өңірдің қатарына қосыл­ған.

Жыл басынан бері өңірде жалпы құны 21 млрд теңгені құ­райтын 10 инвестициялық жоба жүзеге асырылған. Атқарылған ауқымды жұмыс нәтижесінде 282 жаңа жұмыс орны құрылған. Өңір басшысы Е.Қарашөкеев бұл бағыттағы жұмысты әрі қарай жалғастыруға құлшынып отыр. Оған негіз де жоқ емес. Ресми дерекке сенсек, облыстың инвестициялық қоржынында 2028 жылға дейін іске асырылуы жоспарланған, 6,4 мыңнан астам жұмыс орнын құруды көздейтін 62 жоба бар. Олардың жалпы құны 3,5 трлн теңгені құрайды. Аталған жобалар­дың 12-сі шетелдік инвесторлар­дың қатысуымен жүзеге асы­­­­­­рылады.

 

Жамбыл облысы,

Шу ауданы