Қыста қары күреліп, жазда шаң-қоқыстан арылып, айнадай жалтыраған көшелерімізді күнде көріп жүргендіктен шығар, бұл тазалықтың артында қандай қыруар еңбек жатқаны жайында көбіне ойлана бермейміз. Шын мәнінде, жаздың аптабы мен қыстың аязы, күз бен көктемнің жаңбыры мен дауылына қарамай, ала таңнан қолына кетпен-күрегін алып, күн қызарып батқанша көше тазалығын сақтау жолында маңдайтерін төгіп жүрген бірқауым ел бар. «Таза Қазақстан» акциясы ең алдымен осы адамдардың қолымен атқарылып жатыр. Елорданың тазалығы мен абаттануына үлесін қосып жүрген осындай қарапайым жұмысшының бірі – «Астана тазалық» серіктестігінің еңбеккері, көше тазалайтын көліктің жүргізушісі Қанат Түсіпов. 10 жылдан аса уақыттан бері осы салада еңбек етіп жүрген азаматтың міндеті – жаз кезінде су шашатын көлікпен елорда көшелерін жуу, қыста – сыпырып-жинағыш машинамен көшені қардан тазалау.
– Күн сайын таңғы сағат 07:00-де міндетті медициналық тексерістен өтеміз, – деп әңгімесін бастады Қанат Базарбайұлы. – Жұмысқа жолдама беретін тәртіп қатаң. Өйткені қазір көшеде көлік те, адам да көп. Ығы-жығы нөпірдің арасында жүріп, көше тазалау оңай емес. Денсаулығыңда кінәрат болмауға тиіс. Егер жұмысқа кедергі болатын бір себеп табылса, жолдама берілмейді. Тексерістен сәтті өткендер ғана таңғы сағат 08:00-де іске кіріседі.
Қ.Түсіпов дәрігерлер көлік жүргізушілерінің көзін, қан қысымын, жүрек соғысын тексерумен қатар, арнайы құрылғы арқылы спиртті ішімдіктен сау екенін анықтауға баса мән беретінін жеткізді.
– Біздің мекемеге қарасты көліктердің жартысы қазір қала көшелеріне отырғызылған көшеттер мен ағаштарды суарып жүр. Менің жұмысым осы – көше жуамын. Кей күндері адам жетіспей жатса, көшет суаруға да жібереді. Қазір Астананың тазалығына қатты мән беріліп жатыр. Өйткені елордаға келетін қонақ пен турист көбейді. Түрлі халықаралық жиын өтеді. Шетелдіктер осы қаланың бет-бейнесіне қарап, бүкіл елімізге баға береді. Қала тазалығы мен жинақылығына бірінші кезекте назар аударылатындығы сондықтан, – дейді ол.
Елорда аумағы уақыт өткен сайын ұлғайып, көшелер саны да артты. Соған байланысты коммуналдық қызметтерге түсетін жүктеме де көбейген. Қ.Түсіпов ала таңнан басталатын жұмысы кешкі сағат 17:00-ге дейін жалғасып, қысты күні жұмыс уақыты одан да ұзаратынын айтады.
– Жазға қарағанда қыста жұмыс қиындау. Астанада алты ай қыс жатады, қар көп жауады. Бірақ ауа райы қалай құбылса да, қала көшелерін қар басып, көлік қозғалысы мен халықтың жүріп-тұруына қиындық тумауы керек. Сол тұрғыда бізге жатпай-тұрмай еңбектенуге тура келеді, – дейді ол.
Қанат ағаның көлігіне отырып, күнделікті жұмысымен танысу барысында кейіпкерімізден қазіргі қала тұрғындарының тазалыққа қалай мән беретінін, көшені ұқыпты ұстау мәдениеті қаншалықты қалыптасқаны жөнінде сұрадық. Оның айтуынша, қазір адамдар заң мен тәртіпке бағынып, бұрынғыдай көшеге көп қоқыс тастамайды. Соған қарамастан, көпшілік жер болған соң, тазалықшылардың еңбегінсіз қазіргі айнадай жалтыраған, қоқыстан ада көшелерді көзге елестету мүмкін емес.
– Жуырда біздің мекеменің бастамасымен қаланың экологиялық ахуалын нақты көрсету мақсатында шағын, бірақ өте маңызды тәжірибе жүргізілді. Сол жағалаудағы Керей-Жәнібек хандар көшесінің бойы бір күн бойы әдейі тазаланбады. Сондағы жағдай қаладағы ұқыптылық мәдениетінің нақты көрінісін паш етті. Бір күннен кейін әлгі көшеден 6 112 темекі тұқылы, 658 құты, 78 банан қабығы, 343 қағаз қалдығы, 436 балмұздақ орамасы жиналды. Енді көз алдыңызға елестете беріңіз, егер тазалықшылар болмаса, қаламыз қандай қоқыс орнына айналып кетер еді, – деді ол.
Мұны естіп шынымен таңдануға тура келді. Қаншалықты мәдениетті, тәртіпті халықпыз десек те, қарапайым көше тазалығына соншалықты ұқыпсыз қарайтынымыз қынжылтады. Әсіресе адам жүретін жерге темекі тұқылын тастап кету – мәдениетсіздіктің көрінісі. Қ.Түсіпов тұрғындардың өз қаласына деген көзқарасы өзгермейінше, коммуналдық қызметтің жүйелі жұмысы да ұзақмерзімді нәтижеге қол жеткізбейтінін айтады.
– Жұмысым өзіме ұнайды. Мекеме тарапынан қызметкерлерге жақсы көңіл бөлінеді. Айлығымыз уақытында беріледі. Қысқы-жазғы киіммен қамтамасыз етілеміз. Ең бастысы, ұжымымыз тату-тәтті. Менің 10 жылдан бері бір жерде табан аудармай еңбектеніп жүргенімнің сыры сол. Ендігі мақсатым – осы жерден зейнетке шығу. Оған дейін әлі де қаламыздың ұқыптылығы мен тазалығын сақтауға өз үлесімді қоса бермекпін, – деп әңгімесін аяқтады Қ.Түсіпов.
Сөз жоқ, таңмен таласа тұрып, білек сыбана іске кірісіп, ел ұйқыға жатқанша тыным таппайтын көше тазалықшыларының еңбегі – ерлікке парапар. Биылғы Жұмысшы мамандықтары жылы аясында осындай қарапайым еңбеккерлер жиі насихатталуы керек. Олардың беделі мен мәртебесі кейінгі ұрпаққа үлгі.
