Сурет: motor.ru
Жүргізушісі жоқ жүк көлігі
Енді бірер жылдан кейін көлік саласында бұрын-соңды болмаған ерек жоба іске қосылады. Үкімет отырысынан кейінгі брифингте Көлік министрі Нұрлан Сауранбаев екі жылдан кейін елде жүргізушісіз жүк көліктері пайда болатынын жеткізді. «Жаңа зерттеулер бойынша 2036–2040 жылдарға қарай жүк көліктері жанармайсыз, тоқпен жүруі мүмкін. Екіншіден, олар автопойыз сияқты пайдаланылады, яғни жүргізушісі болмайды және жүк тасымалдайтын жолы едәуір ұзарады. Әлемде жүргізушісі жоқ таксилер де бар. Енді жүк көліктерін де пилотсыз режімге ауыстырудың ауылы алыс емес. Болашақта жол салғанда да осы жайтты ескеретін боламыз. Нақтырақ айтқанда, ел аумағында жүргізушісі жоқ көліктерді жүргізу үшін арнайы сенсорлық құрылғылар орнатылатын болады», дейді министр.
Көлік министрлігі бұл жобаны ЕАЭО елдерімен бірлесе жүзеге асыру мәселесін талқылап жатыр. «Қазір паспорттық бақылауға байланысты өткізу пункттерінде кезек болады. Егер ол жерде жүргізушісіз жүк көлігі болса, онда жұмыс үдерісі жылдамдайды. Егер сәтін салып, 2027 жылға қарай осы ірі қанатқақты жобаны іске қоссақ, онда Қазақстанның транзиттік әлеуетіне үлкен серпін келеді», дейді Н.Сауранбаев.
Жүргізушісіз жүк көлігінің артықшылығының бірі – жүк тасымалының құнын төмендетеді. Жүргізушінің жолақысына шығын шықпайды. Әрі пилотсыз жүк көліктері тәулік бойы тынымсыз жұмыс істей алады. Демек, жүк тасымалы да қазіргіден үш есе жылдамдай түседі деген сөз.
Көлікті қадағалау жеңілдейді
Көлік министрі Нұрлан Сауранбаевтың айтуынша, Digital Trade Corridor, электрондық декларациялау мен «Бірыңғай терезе» сияқты цифрлық бастамалар транзиттік жүк ағынын ұлғайтуға бағытталған. Бұл шешім кедергілерді азайтып, халықаралық тасымалдаушылардың сенімін нығайтады.
Теміржол саласында «Wabtec» компаниясымен бірлескен кешенді шешімдер енгізіліп, жылжымалы құрамның жай-күйін қашықтан бақылау мүмкін болды. Соның нәтижесінде диагностика уақыты едәуір қысқарып отыр. Қазіргі таңда салада 250-ден астам ақпараттық жүйе жұмыс істейді, сондықтан халықаралық тәжірибеге сүйенген бірыңғай мақсатты IT-архитектура қалыптастыру маңызды.
Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес өткен қазан айында «Smart Cargo» платформасы іске қосылды. Ол мемлекеттік органдардың 30 сервисін біріктірді, ал алдағы уақытта тағы 47 мемлекеттік және жеке сервисті қосу жоспарланған. Платформа жүктің орналасуын онлайн бақылауға, жасанды интеллект ассистенттерін пайдалануға әрі қосымша қызметтер алуға мүмкіндік береді.
Цифрлық трансформация нәтижесінде автожолдардың өткізу қабілеті 20 пайыз артып, өткізу пункттерінен өту уақыты шамамен 10 минутқа дейін қысқарады. Ал жасанды интеллект пойыздарды жоспарлау уақытын 6 есеге, әуежайларда жүктерді өңдеу мерзімін бір сағатқа дейін азайтады.
«Қазір Smart Cargo» бірыңғай платформасы іске қосылды, автоматты тексеру, онлайн-бақылау және құжаттарды толық электронды форматқа көшіру жұмысы жүргізіліп жатыр. Бұл өзгерістер жүк тасымалына қатысты рәсімдерді 80–85%-ға дейін жеңілдетуге мүмкіндік береді. Бүгінде көлік-транзит саласында барлық 38 мемлекеттік қызмет онлайн форматта көрсетіледі. Былтыр қызметтердің 94%-ы электронды түрде ұсынылды», дейді Жасанды интеллект және цифрлық даму вице-министрі Ростислав Коняшкин.
Жаңашылдық жалғасады
Елімізде жол инфрақұрылымын басқару жүйесі түбегейлі жаңарып келеді. «ҚазжолҒЗИ» әзірлеген көлік ағымдарын есепке алудың жаңа ережелері келесі жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енеді.
Инфрақұрылым қауіпсіздігін арттыру бағытында көпірлердің цифрлық трансформациясы жүзеге асырылып жатыр. Бүгінде 100-ден астам көпірдің үшөлшемді цифрлық көшірмесі жасалып, биыл тағы 60 нысан қамтылады. Бұл қашықтан мониторинг жүргізіп, тәуекелдерге дер кезінде әрекет етуге жол ашады.
«Жүйе реактивті қызмет көрсетуден проактивті басқаруға көшуге жол ашады. Ел аумағында бірыңғай цифрлық база құрып, тексеру нәтижелерін біріктіріп жатырмыз, сөйтіп бақылаудың автоматтандырылған әдістерін енгізіп жатырмыз. Бұл көпірлердің қауіпсіздігі мен күтіміне деген көзқарасты түбегейлі өзгертеді», деді «ҚазжолҒЗИ» Көпір және жол құрылысы басқармасының басшысы Шалқар Қайсар.
Бұдан бөлек, Жол-құрылыс материалдары мен технологияларының бірыңғай базасы заңмен бекітілді. Ашық цифрлық платформа материалдар мен өндіріс нысандары туралы толық мәлімет ұсынып, жол құрылысының сапасы мен тиімділігін арттыруға бағытталған.
