Өшпес даңқ • 29 Сәуір, 2025

Жеңісті жақындатқан жанның бірі

120 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Ел басына күн туған шақта қолына қару алып, қан майданда от кешкен батырларымыздың есімі әрқашан халық жадында мәңгі сақталады. Ұрыс даласында жаумен бетпе-бет келіп, қан төккен жауынгерлердің бәрі дерлік – нағыз хас батырлар. Солардың бірі – Аягөз өңірінің тумасы, Екінші дүниежүзілік соғыстың ардагері Омархан Мұсабеков.

Жеңісті жақындатқан жанның бірі

Ол 1910 жылы ақпан айында қазіргі Абай облысы Абай ауданына қарасты Арқат ауылын­да дүниеге келген. Өнер қонған әулеттен шыққан. – Атасы Тер­лікбай ақынжанды, сөзге шешен адам болса, әкесі Мұсабек ұзын бойлы, көк көзді, батыр тұлғалы жан болған. Әке жолын жалғаған Омархан да еңселі, екі иығына екі кісі мінгендей денелі, өзі өнерге жақын, көптің алдына шығып, ел ықыласына бөленген азамат ретінде қалыптасты. Домбыра шертіп, сырнай тартып, ән салып ел ішіндегі думанның көркін қыздырған өнерпаздың қатарынан еді. Қала берді, аздап өлең шығаратын ақындық қасиеті де болған. Өз заманында «бес Аягөзді аузына қаратқан» өнерлі азаматтардың бірі болған. Жастық шағын өзінің жан досы, елге белгілі өнер иесі, халық әртісі Жүсіпбек Елебековпен бірге өткізген. Әкемнің айтуынша, ел аралап жүрген өнер адамдары 1936 жылы Алматыға филармонияға шақырған екен. Досы Жүсіпбек Алматыға аттанады да, әкем ел мен жерін қия алмай, туған топырағында қалуға бел буған.

Соғыс басталған беттегі ең бір сұрапыл кезеңде – 1941 жылдың 11 тамызында әскер қатарына алынып, Мәскеу түбінде 63-артиллериялық полкінің құрамында 30-артиллериялық дивизияда қатардағы жауынгер, кейін сержант шенінде майданға қатысады. 1944 жылы күзде болған бір шайқаста 25-30 метр қашықтықта жарылған снаряд жарықшақтарынан екі тізесінен ауыр жараланып, өлім мен өмір арасында қалады. Жаралы күйде жорғалап, арасында ауық-ауық есінен танып, қайта ес жиып, жол бойындағы өзге жаралы офицерді сүйреп келе жатып, санитарларға кезігеді. Сөйтіп, дереу госпитальге жеткізіледі. Дәрігерлер екі аяғын кесуді ұсынады, бірақ әкем дәрігерлердің шешіміне қар­сылық білдіреді. Әйтеуір екі аяғы аман қалып, ұзақ емделіп, қайтадан майдан даласына оралады.

1945 жылы сәуірде Берлин үшін болған соңғы ұрыстарға қатысады. «Қырық жыл қырғын болса да, ажалды өледі» деген сөздің растығы болар, Жеңістен кейінгі бейбіт өмірдің ауасын жұтып, сол жылдың қыркүйегінде көрер жарығы бар әкем елге аман-есен оралып, әскери міндеттен босатылады.

Соғыстан кейін Аягөздегі вагон жөндеу депосында автоматшы болып жұмыс істеп, сол мекемеден 1970 жылдың 1 ақпанында зейнетке шықты. Бұл күн оның туған күні ретінде ресми белгіленіп, оны ұжымдастары зейнет демалысына құрметпен шығарып салды.

Соғыс жылдарындағы ерен ерлігі үшін Қызыл Жұлдыз ор­денімен, «Берлинді алғаны үшін», «Ерлігі үшін», басқа да медальдармен марапатталған.

Сол кезде мектептегі, кең­шардағы Жеңіс күніне орай өтетін кездесулерде соғыс туралы естеліктерді көп айта бермейтін. Кездесулерде ғана емес, үйде өзі­міз отырған кездерде де бұл тақырыпқа сөз қозғағысы кел­мейтін. Ол ауыр естеліктерді ішіне бүгіп, еңбекпен елге қызмет етуді таңдаған жандардың бірі еді.

Әкем 1989 жылдың 19 шіл­десінде Аягөз қаласында дүние­ден өтті. 1985 жылы өмірден озған жұбайы Шәрбану Рақымқызының жанына жерленді. Артында 6 ұл, 1 қыз қалды. Барлығы да жо­ғары білім алып, түрлі салада ең­бек етті, ел дамуына өз үлесін қос­ты. Дү­ниеден өткендері де бар, қал­ғандары әлі де еңбектеніп келеді. Әкенің ерен еңбегі мен тағылымды өмір жолы – ұрпаққа өшпес өнеге, сарқылмас рухани мұра.

Жеңістің 80 жылдығы тұсында бізге бейбіт өмірді сыйлаған әке­леріміз, олардың майдандас достары еске түседі. Қаншама жанның отбасына қайғы әкелген, ананы баладан, баланы әкеден айырған, зардабы әлі күнге дейін сезілетін сұм соғысқа лағ­нет айта отырып, жеңісті жақын­датқан батыр әкелеріміз бен атала­ры­мыздың рухына мәңгілік тағзым етеміз.

 

Қалижан МҰСАБЕКОВ,

Астана қалалық көпсалалы медицина орталығының дәрігері