Пікірлер
Қазіргі таңда шартарапты жаһандық жылыну мәселесі алаңдатып отырғаны белгілі. Өткен аптада Қатарда БҰҰ-ның климаттың өзгеруіне қатысты кезекті саммиті басталды. Қоршаған ортаны қорғаушылар қанша жерден дабыл қаққанымен, билік тізгінін ұстағандар ахуалды жақсартуға асығар емес.
07 Желтоқсан, 2023
Жуықта көптен таныс әрі үнемі жақын жүретін ауылдасым жолықты. Әдеттегідей амандық-саулықтан кейін тұңғыш қызын ұзатқанын көтеріңкі көңіл күймен жеткізді. Біз де қарап қалмай «барған жерінде бағы ашылсын!» дедік. Рахметтен кейін танысым: «Құдаларым текті тұқымнан», деді. Ойланып қалдым. Күдігімді сейілтейін дегендей ауылдасым: «Құдамның әкесі өнер қайраткері екен, ал қайын атасы – халық әртісі», деді. Аттарын айтты. Шынында аса танымал тұлғалар, бірақ... «Құдаңыз қазақша біле ме?» деп сұрадым. Ол басын шайқады.
27 Қараша, 2023
Өткенде жақыны қайтыс болған бір танысымызға көңіл айтуға жиналдық. Бағытымызды білу үшін жалма-жан хабарландырудағы мекенжайға үңілдік. Көшесі мен нөмірі көрсетілгеннен кейін «Пәлен» мейрамханасы, деп жазылыпты.
20 Қараша, 2023
Әр қазақтың кішкентайынан бір көрінбейтін бәсекелесі бар. Ол – «жұрттың баласы». Балдырғанның намысын қамшылау үшін сол бақталасының атын айтсаң жеткілікті. Осы бала күнгі әдетпен күнделікті өмірде де өзімізді сынау үшін өзгенің жетістігін мысалға келтіріп жататынымыз рас. Мәселен, тіл мәселесі қозғала қалса, көбіне-көп «жұрттың баласының» рөлін еврейлер сомдайды. Атам заманында өліп қалған тілдерін атом заманында қайтадан тірілтіп алған деп жер-көкке сыйғызбай мақтап жүреміз.
19 Қараша, 2023
Кейде кешқұрым жаяулатып «Меломан» кітап дүкеніне барамын. Жастар көп жүреді. Иә, орыстілді жастар. Біз де жаңа шыққан кітаптарды көруге, мұқабасы мен сапасын, безендірілуін байқау үшін кіреміз. Жақсы кітап көрсек, іштей қазақша кітаптар да осындай форматта, сапалы шықса деп қызығасың. Енді бір ойың, кітап шығаруға керекті ең басты деталь – қағаз өндірмейтін елде баспа саласы қарқынды дами қояр ма екен дейді. Сөйтіп тұрғанда қазақша кітаптардың сөресіне жақындайсың: сол Абай, сол Бейімбет, сол Әуезов... Сырт көзге бүгінгі әдебиет өткен дәуірдегі классиктермен тоқтап қалғандай көрінеді (оның өзі оқылмайды). Жаңа заман әдебиеті жоқтың қасы. Сондықтан қоғам кітап оқымайды деген – жаңсақ түсінік. Оқиды. Бірақ қазақ әдебиетін емес.
15 Қараша, 2023
Қазір қоғамда қызу талқыланып жатқан тақырыптың бірі – Ұлттық экономика министрі болған Қуандық Бишімбаевтың үстінен «Адам өлтіру» бабымен қозғалған қылмыстық іс. Жұртшылық экс-шенеуніктің әйелі Салтанат Нүкенова-ның өліміне қатысты істің әр сатысын жіті бақылап отыр. Неге? Мәселе Бишімбаевтың «белгілі тұлға» болғандығында ғана емес, қылмыстың асқан қатыгездікпен жасалғанында да жатыр.
14 Қараша, 2023
Медиакеңістіктегі бәсіміз қандай?
Қазіргі таңда еліміздің медиакеңістігінде ықпалды әрі мән-маңызы жоғары контент қалыптастыру аса қажет. Сондықтан саланың бағдар-пайымы, негізгі ұстанымы жүйеленуге тиіс. Бұл туралы әрдайым сөз қозғалып жүргенімен қандай да бір іс-қимыл байқалмайды. Әрине, аталған бағытта тиісті жұмыстар қолға алынып жатуы да мүмкін, бірақ оның әсері қоғамда сезілмейді.
12 Қараша, 2023
Қазақ халқының өмір сүру салтында өте ертеден қалыптасқан аса бір құнды қасиеті – қонақжайлығы. Ұлтымыздың осы бір дәстүрі хақында этнограф-археолог, тарих ғылымдарының докторы Халел Арғынбаев «Қазақтың отбасылық дәстүрлері» атты ғылыми-танымдық монографиясында: «Қазақ отбасына тән ерекше абзал қасиеттерінің бірі – ежелден бері келе жатқан қонақжайлығы. Қазақ үшін қонақтың таныс болуы, теңдес болуы шарт емес, әрбір жолаушы-қонақ қонған үйіне «бөлінбеген еншім бар» деп қонақасысын талап етеді», деп жазыпты.
09 Қараша, 2023
Қасым Аманжолов «Көп туса қазақ дәл сіздей қызды...» деп жырға қосқан ана тіліміздің абыз анасы, академик Рәбиға Сыздықовадан сұхбат алу қай тілшіге де жауапкершілік жүктейтін еді. Академикпен сұхбат тыңғылықты әзірлікті қажет ететін. Кітапханаға барып, еңбектерімен танысып, кейіпкер болмысын ашудың бар қырын зерттеп барып, жүрексіне тұрып телефон шалар едік.
08 Қараша, 2023
Халқымызда жиен ұғымына қатысты мағынасы бір-біріне қарама-қарсы келетін нақылдар бар. «Жиен ел болмас, желке ас болмас» деген ағайынға «Жиен неге ел болмасын, малы болса, желке неге ас болмасын майлы болса?» деген қарсы уәж айтылғаны мәлім. Бұған қоса, «Жігіттің жақсы болмағы – нағашыдан, үйдің жақсы болмағы – ағашынан» деген әлмисақтан бері айтылып келе жатқан сөз де бар.
07 Қараша, 2023
Кадрлық ауыс-түйіс, қаржылық, саяси себептерге байланысты Үкіметте түрлі өзгерістер жүріп жатады. Жаңа министрліктер құрылады, қосылады, тіпті жабылып қалғандары да бар. Мәселен, кеңес өкіметінің тұсында Құрылыс материалдары министрлігі болған. Осынау министрлік қазіргі ТМД кеңістігінің шартарабында жүріп жатқан ауқымы орасан құрылыс нысандарына материалдардың өндірілуін, жеткізілуін, әсіресе сапасын қатаң қадағалап, ісін жүргізіп отырған. Бертінде осы министрлікті қайта құру туралы мәселе қаузаған материалдар да жазыппыз. Әлбетте, бұл – басы бөлек әңгіме.
05 Қараша, 2023
«Сабырбай-ау, саған не болған?»
Жақында саябақтардың бірінде 4 жасар ұлым екеуміз серуендеп жүрдік. Оның әңгімесі таусылған ба, сұрамайтынды сұрайды. Шаппа-шап жауап тауып тұрудың өзі – тәуір жетістік. Қасымыздан аяңдап өтіп бара жатқан егде тартқан ер мен әйел біз жаққа таңырқай көз салып, сәл аялдады да, қайта жүрді. Сосын қайта тоқтады.
02 Қараша, 2023
«Әйел көктен түскен жоқ, ол – еркектің баласы, еркек жерден шыққан жоқ, әйел – оның анасы» демекші, ер мен әйел жұп болып өмір сүруі табиғи заңдылық. Атақты жырау Майлықожа бабамыз: «Жақсы әйел жігіттің жақсы қылар жаманын, ұшқыр қылар шабанын, жаман әйел жігіттің тар қылады заманын, тайдырады табанын» деген екен. Сол сияқты атам қазақ: «Жақсы әйел – ырыс, жаман әйел – ұрыс» деп бекер айтпаған. Әйелі ерін сыйлап, бағына білсе ғана ұрыс-керіссіз бақытты отбасының келбеті қалыптасады.
31 Қазан, 2023
Бір айдың жүзі болды, «Egemen Qazaqstan» мен «Казахстанская правда» газеттері оқырманға ел егемендігі жарияланған кезеңнің естеліктерін, осыған байланысты танымдық материалдарды ұсынып келеді. Саяси үдеріске қатысқан аға толқын, өткен мен бүгінге көз салған жаңа буын Республика күнін ұлт құндылықтары аясында байыптай бастады.
24 Қазан, 2023
Өткен жылдары «Дәрі қымбат, бәрі қымбат» деп жазғанымыз бар еді. Сол дәріңіз сол қарқыннан танбай келеді. Көше бойы, тұрғын үйлердің астынан жарнамасы көз тұндырып, жарқылдаған жарығы жанарды қарып есік ашқан дәріханаларды көргенде нарық талабына сай, бәсеке артып, баға төмендер деп үміт шырағын жағасың. Бірақ ол үмітің ақталмайды.
17 Қазан, 2023
Елорда төрінде Digital Bridge 2023 халықаралық форумы өтті. Ілкімді іс-шараға Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың өзі қатысты. Жиынның ауқымын содан-ақ бағамдауға болады. Форумға шартараптың 30 елінен 300-ге жуық компанияның өкілдері ат басын бұрыпты. Алайда Астанада дүркіретіп жиын өткізгенмен, ақпараттық технология саласындағы кемшілік бастан асады.
15 Қазан, 2023
Бүгінгідей заманда бабалар жолын рухани құндылықтың алтын арқауынан шығарып алмай, халықтық қалыбымызды сақтап, еліктемей, солықтамай ақылды оздырып, әлемдік үрдіспен ұштастырсақ, ұтылмасымыз хақ. Ұлттық идея да осыдан қанат қақса, кәне!
08 Қазан, 2023
Аман-есен жеңілдеп, босанудан кейінгі бөлімге ауысқан кезім. Бір бөлмеде үш әйел жатқанбыз. Төрдегі төсектің жанында бала арбасы жоқ екен. Бала арбасы жоқ әйел дезинфекция жасайтын мамандай бүркене киініп, бір жаққа кетті.
03 Қазан, 2023
Күні кеше қазақ спортының жеңіс шежіресіне таңбаланатын тарихи белдесу өтті. Сербия астанасы Белградта өткен еркін күрестен әлем чемпионатында отандасымыз Ризабек Айтмұқан соңғы секундтарда әзербайжан балуанынан басым түсіп, жеңімпаз атанды. Тарихи дейтініміз, Ризабек – еркін күрестен әлемдік біріншілікте жеңіс тұғырына көтерілген тұңғыш қазақ. Бірақ...
20 Қыркүйек, 2023
Сәбиімізді аулаға алып шыққанда көпқабатты үйдегі көрші балалармен таныса бастадық. 9-11 жастағы балалар бөпемізді қызықтай ма, әлде өздеріне көңіл бөліп әңгімелескенді ұната ма, әйтеуір маңайымызға жинала қалады. Олардың кейбір ойлары кәдімгідей ойландырады.
12 Қыркүйек, 2023
