Ғалам ғажаптары • 16 Сәуір, 2025
Айда да «жер» сілкінеді. Ғалымдар бұны «айсілкініс» деп атайды.
Ән • 16 Сәуір, 2025
Кейде бір ән ойыңнан шықпай қояды. Ыңылдап, күні бойы айтып жүресің. Ән тыңдап отырмасаң да, есіңде қалған қайырмасы қайта-қайта бейсанада жаңғырып тұрады. Қайда жүрсең де, не істесең де, әлгі әуен шыр айналып кетпей қояды. Осы күй сізге де таныс шығар. Ғалымдар мұны «құлақтағы құрт» деп атайды.
Ғалам ғажаптары • 16 Сәуір, 2025
Аспанмен таласқан алып ғимараттарымен әйгілі Токио ғасырлар бойы жер сілкінісі, цунами, тіпті жанартау атқылауына қарсы күресіп келе жатқаны аздай, енді тағы бір мәселеге тап келді. Қала жыл сайын сантиметрлеп шөгіп бара жатыр.
Ғалам ғажаптары • 16 Сәуір, 2025
Ағаштар бір-бірімен сөйлеседі дегенге сенбессіз, бірақ шындық. Ертеде ата-бабаларымыз ағашты тірі жаратылыс деп қарап, онымен сырласқан. Сөйтсек, бұл жай сенім емес, ғылыммен негізі бар түсінік екен.
Ғалам ғажаптары • 15 Сәуір, 2025
Глазго университетінің ғалымдары жоғалып кеткен адамды қай жерден іздеу керегін болжайтын жаңа әдіс ойлап тапты.
Ғалам ғажаптары • 15 Сәуір, 2025
АҚШ ғалымдары жер астынан су тазартуға қабілетті жаңа микроб түрін тапты. Микроағзалар CSP1-3 деп аталады.
Ғалам ғажаптары • 15 Сәуір, 2025
Қытай ғалымдары гидросорғыш материал ойлап тапты. Бұл зат ауадағы ылғалды сіңіріп, күннің жылуы арқылы суды өздігінен бөле алады.
Тұлға • 12 Сәуір, 2025
Есімі ел аузындағы тұлғалар әрдайым асқақ та биік тау секілді. Қаныш Сәтбаевты да бәріміз – қазақтан шыққан тұңғыш академик, ғалым ретінде танимыз. Ал оның қарапайым болмысын, күнделікті өмірдегі бейнесін, кісілігін, кішілігін, даналығын, ағалығын көргендер көпшілікке беймәлім көп қырын аңыз етіп айтады.
Digital • 11 Сәуір, 2025
«ChatGPT»: Мүмкіндікті не шектейді?
Жасанды интеллект қазір ән де салады, әңгіме де жазады, тіпті сабақ та береді. Бір қарағанда, бұл – керемет мүмкіндік. Мұғалімдер мен оқушылар бұрын-соңды болмаған жылдамдықпен ақпаратқа қол жеткізе алады. Эссе, мәтін жазу, ақпарат талдау, есеп шығару – бәрі жеңілдеді. Алайда мәселенің екінші жағы бар. Оқушылар дайын жауапты көшіріп алып, сыни ойлаудан, ізденуден, ой еңбегінен алыстап барады. «ChatGPT» оқушының көмекшісіне айнала ма, әлде оның орнын баса ма? Бұл – білім саласы алдында тұрған басты сұрақтың бірі.
Білім • 10 Сәуір, 2025
Елімізде жыл басында «Study in Kazakhstan» атты көрме бастау алған. Көшпелі көрме сәуір айында Ақтөбе мен Атырауда өтті. «Study in Kazakhstan» көрмесіне 4000-нан астам оқушы мен олардың ата-аналары қатысты.
