Гүлбаршын АЙТЖАНБАЙҚЫЗЫ
Гүлбаршын АЙТЖАНБАЙҚЫЗЫ«Egemen Qazaqstan»
1872 материал табылды

Энергетика • 04 Тамыз, 2023

Тозығы жеткен инфрақұрылым

Энергетика министрінің 2023 жылғы 26 мамырдағы бұйрығымен электр энергиясының шекті тарифтеріне өзгерістер енгізілді. Тарифтерді түзету энергия өндіруші тәуелсіз ұйымдар үшін отын құнының өсуімен және алдағы күзгі-қысқы кезеңге дайындықпен байланысты болып отыр. Ал бұл тұста коммуналдық тарифтердің жаңа өлшемі тұтынушылардың қалтасына қалай әсер етеді деген күмәнді сұрақ туындайды. Себебі тамыздағы коммуналдық қызметтердің түбіртектері әдеттегіден басқаша болып келетіні анық.

Экономика • 03 Тамыз, 2023

ФРЖ пайыздық мөлшерлемені неге көтерді?

АҚШ-тың Федералдық резервтік жүйесінің (ФРЖ) жоғары пайыздық мөлшерлемелерінің дәурені қанша уақытқа созылатыны бас­ты мәселе болғалы тұр. Халықаралық сарапшылардың айтуынша, АҚШ экономикасы мөлшерлеменің он бірінші рет көтерілуіне қарамастан тұрақты болып отыр. Құрама штаттарда жұмыспен қамту деңгейінің өсуі баяулады, бірақ көрсеткіш бұрынғысынша жоғары болып қала береді. Ал жұмыссыздық деңгейі – әлі де рекордтық төменгі деңгейге жақын, небәрі 3,6 пайыз ғана.

Қоғам • 02 Тамыз, 2023

Астық дипломатиясындағы еншіміз қандай?

Шілде айында астық өндірушілеріміз сатып алу бағасының төмен болуына байланысты Қытайға бидай экспорттауды уақытша тоқтатты. «KazGrain» ұлттық экспорттаушылар қауымдастығының басқарма төрағасы Зейнолла Әбдіманапов журналистермен кездескен кезде Қытай тарапы қазіргі кезде қазақ бидайының тоннасына 240 доллардан баға қойғанын айтты. Ал біздің экспорттаушылар бұл бағаның төмен екенін айтады. Оның құны кемі 245-250 доллардан болу керек деп есептейді.

Экономика • 27 Шілде, 2023

Тамыздағы шешім қандай болмақ?

Экономистер тамыз айында қазіргі базалық мөлшерлеме төмендейді деп болжап отыр. «Базалық мөлшерлеменің келесі деңгейі қандай болады?» деген сауал ішкі нарықты тым ойландырып қойды. Қаржыгерлер мен тәуелсіз сарапшылар мұның кездейсоқ қадамы емес екенін, Ұлттық банк пен Үкіметтің экономикадағы үйлесімділікті реттеп отыруға бағытталған саясатының кезекті қадамы екенін айтып отыр. Сегізінші шешімді оң деп бағаласақ та нарыққа әсері жуық арада сезіле қоймайтынын қу ішіміз сезеді. Ұлттық банк базалық мөлшерлемені сегіз ай қатарынан қозғамай, 16,75 пайыз деңгейінде ұстап тұрды. Ал инфляцияның осы аралықта ең жоғарғы деңгейі – 20 пайызға дейін «секіріп», «күйіп-жанды» емес пе? Сабасына түскені енді ғана...

Экономика • 20 Шілде, 2023

Ва-банкке бардық па?..

Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі осыған дейін Қазақстанда жұмыс істейтін екінші деңгейлі 9 банк жабылатынын айтқан еді. «Қазіргі таңда Қазақстан нарығында 21 екінші деңгейлі банк жұмыс істейді. Бұл ретте 9 банк таратылу сатысында тұр. 2022 жылдың басынан бері Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі екінші деңгейлі банктің басшы қызметкері лауазымына 13 кандидатты бекітуден бас тартты. Бағалы қағаздар нарығында 49 субъект жұмыс істейді, ал 2022 жылдың басынан бері Агенттік басшы лауазымға 10 кандидатты бекітуден бас тартты», делінген хабарламада.

Қаржы • 20 Шілде, 2023

Тербелген теңге, теңселген рубль...

Апта басында Қазақстан қор биржасында (KASE) доллар/теңге валюта жұбының саудасы 1 доллар үшін 445,48 теңгеден басталды. Бір күн ішінде ұлттық валюта 1 доллар үшін 445,48 – 447,30 теңге аралығында саудаланды. Соңғы мәміле қазірдің өзінде бір доллар үшін 446,95 теңгемен жабылды. Нәтижесінде, Ұлттық банктің алдағы бірнеше күндегі ресми бағамы 446,48 теңгені құрады, бұл – өткен аптаның қорытындысымен салыстырғанда бірнеше теңгеге жоғары.

Баға • 06 Шілде, 2023

Жаңа тарифті халықтың қалтасы көтере ме?

Қоғам осы сұраққа жауап күтіп отыр. Себебі электр энергиясының жаңа тарифтері үшін күрес шешуші кезеңге аяқ басты. 1 шілдеден кейін Қазақстанның үш өңірінде – Алматы, Қостанай және Батыс Қазақстан облыстарында қанатқақты жоба аясында электр энергиясына жаңа тариф енгізіледі. Дәл осы күннен кейін реттелетін коммуналдық қызметтерге тарифтерді көтеруге мораторий ресми түрде аяқталады. Жаңа қанатқақты жоба тарифтерді саралауды жою­ды қарастырады, бірақ әзірге барлығына бірдей емес. Әңгіме бюджеттік ұйымдар, бизнес және халық туралы болып отыр. Алматы мен Астана қаласында өткен қоғамдық талқылауларды сырт көз пікірталастар теке-тіресі деп қабылдады. Қоғам белсенділері, монополияға қарсы және депутаттар тарифтің көтерілуін ашық жақтаса, энергия сататын компаниялардың өкілдері қымбаттатудан өзге жолдың қалмағанын айтты. Жергілікті деңгейде төтенше жағдайға әкелген себептердің өзі туралы мәлімет аз, бірақ Қазақстанда бұл аймақтағы инфрақұрылымның күрт нашарлауы туралы көптен бері айтылып келеді. Мәселен, Президент Қасым-Жомарт Тоқаев өткен жылы 1 қыркүйектегі Жолдауында елімізде электрмен жабдықтау желілерінің үштен екісі, жылу коммуникацияларының 57 па­йызы және сумен жабдықтау желілерінің жартысына жуығы тозығы жеткеніне баса назар аударды, бұл көрсеткіштерді кем дегенде 15 пайызға төмендету қажеттігін айтты.

Алматы • 26 Маусым, 2023

Такси ақысы реттеледі

Алматы қаласы Кәсіпкерлер палатасы жанындағы жұмыс тобы екі апта бойы такси қызметінің құнына талдау жүргізіп, бір бағыттағы жол жүрудің орташа құнын 6 мыңнан 8 мың теңгеге дейін болуы керек деген шешімге келді. Егер такси қызметі премиум сегмент болса тарифті 12 мың теңгеге дейін көтеруге мүмкіндік бар. Бұл шешім бағаны ыңғайына бағындырып алғысы келетіндердің тәбетін тежейді деген үміт бар.

Қоғам • 22 Маусым, 2023

Кедейлік, сені қайтейін!..

Посткеңестік елдерді айналып өт­пе­ген күрделі үрдіс бізде де байқалып қалып жүр. Байлар ба­йып, ха­лық­тың табысы кеміп, несиеге тәуелділігі артып барады. Қазақстанда 7,1 миллион адам несиемен өмір сүріп жатыр. Бұл дегеніңіз – халықтың 36 пайызы екінші деңгейлі банктердің ак­ционерлерін байытып отыр деген сөз. Ипо­текалық және автонесиені 25 пайызға, қарапайым адамдар алып жатқан кепілсіз кредитті 56 пайызға дейін көтеріп, халықты қа­­­рыз­ға белше­сі­нен батырып отыр.

Алматы • 20 Маусым, 2023

Үлкен Алматы айналма жолы ашылды

Өткен аптаның соңында ел аузында «БАКАД» аталып кеткен Орталық Азия­дағы ірі жол-көлік инфра­құрылымдарының бірі – Үл­кен Алматы айналма автожолы (ҮААЖ ) пайдалануға берілді.