
Әдебиет • 29 Қараша, 2022
«Сұрасаң біздің ауыл Пістеліде»
Автобиографиялық жанрдағы кітаптар шынайылығымен, қалтарыс-бұлтарыстағы автордың шешімтал көзқарасы, қайталанбас сезімімен жанды баурайды. Қаламгердің жеке өмірін қаузап, сырттай бақылап қағазға түсірген еңбегі оқырманға қызықты әрі шытырман. Толстойдың «Балалық шағы» мен Гетенің «Өз өмірімнен: Поэзия мен шындығы» – әлем әдебиетінің асыл жауһарлары. Ал отанымыздағы Мұхтар Мағауиннің «Мен» романы және Қабдеш Жұмаділовтің «Таңғажайып дүниесі», Әзілхан Нұршайықовтың «Мен және менің замандастарым» романдары жеке тақырыпқа жүк. Мархабат Байғұттың «Ақтолғай» автобиографиялық эсселер жинағы – жазушы өмірінің сан түрлі қатпарларынан тіл қатқан құнды шығарма.
Сұхбат • 24 Қараша, 2022
Роза Айтматова: Ағам ақырғы рет Алматыдан хабарласты
Болмысы биязы, әдепті, инабатты Роза Айтматова сөз арасында тоқтап, ойланып сөйлеп отырды. Әкесі, анасы жайлы айтқанда көз жиегіне көлкіген жас төгілуге шақ тұрды. Бейне бір жазушының кейіпкерлері секілді сезімтал, артық сөзден ада. Атақты Шыңғыс Айтматовтың қадірлі қарындасымен әңгімелесудің сәті түскен еді.
Өнер • 23 Қараша, 2022
Әлемде сурет өнерін қалыптан тыс магиясымен сырқаттаған туындылар легі көп емес. Соның бірі һәм бірегейі норвег суретшісі Эдвард Мунктің «Айқайы».
Әдебиет • 22 Қараша, 2022
Тоқтаусыз іздеу мен шарқ ұра арпалыс үстіндегі өмір кісіге ләззат сыйлады. Өйткені жан құмары – білу. Ізденіс үстінде санада жарқ еткен иір-қиыр бұтақтар көлеңкесін өзіңізбен бөлісіп отыруды құп көрдік, қадірлі оқырман.
Әдебиет • 10 Қараша, 2022
Шығыс – кең тақырып, кемел тақырып. Жақында ғана Гетенің «Жаңа Мелузинасын» оқып, ергежейлілер елі мен айдаһар бейнесінің түбі қайдан шыққаны жөнінде ой жүгірттік. Ергежейлілер Германияның ежелгі фольклорларынан бастау алса, айдаһар бейнесі алғаш шығыстық шумерлердің ескі тастарынан табылған. Қайбір іргелі туындының түп-тамырын зерделегенде шежірелі Шығыс өркениетіне тіреліп жатамыз. Бүгінгі әңгімеміздің негізгі тұздығы да Шығыс тақырыбы хақында болмақ.
Өнер • 10 Қараша, 2022
Толстой: «Музыка ақылды топастандырады» деген пікір айтты. Бірақ бұл олпы-солпы, өнер санатына енбейтін арзан әуенге қатысты айтылған. Мәселен, Моцарт шығармалары жаңа ой тудырып, ақылдың сергуіне, жан дүниенің жоғарғы бөлігінде қиялмен қанат қағуға ықпал етеді.
Әдебиет • 07 Қараша, 2022
Кітап дегеніңіз бір адамның шетсіз-шексіз сәттері, іңірдегі мұңы, кеңістікке қарағандағы ұбақ-шұбақ ойы, қилы сезімі. Яғни адам жанының мозаикасы іспетті. Иван Буниннің бір әңгімесінде «жаттың жаны – жұмбақ» деседі. Жоқ, өз жаның одан да жұмбақ» деп келетін жолдар бар. Түбінде сансыз жұлдыздар жылтылдайтын жапандағы құдық сынды ақын жаны тіпті бөлек, тылсым.
Әдебиет • 04 Қараша, 2022
Әдебиет айдыны сан түрлі мінездер тоғысы іспетті. Жеке тұлғалар тума мінезі арқылы танылмақ, мінезі арқылы өзгеден ерекшеленбек. «Иір-шиыр көшесінде Мәскеудің, кім біледі жазым болар жазған бас...» деген өлеңді оқығанда ерке, адуын, тентек мінезді Есенин бірден ойға оралады. Ал «Айдарымнан сипап өткен самалды, қазағымның алақаны деп білем!» деп шегелей, қолмен қойған кірпіштей етіп жазылған жыр жолдарының мінезінен Қадыр ақын сұлбасы қараңдайды.
Әдебиет • 01 Қараша, 2022
Сенека: «Денесін шынықтыратын адамдар көп, жан дүниесін жетілдіретіндер өте аз» депті. Шын мәнінде, өмір бойы өзімен күресіп, ізденіс соқпағымен өмір сүретіндер сирек. Сондықтан да болар кейбір адамдардың жаны ұсақ уайым мен жүйесіз әдеттерге қамалған. Әрине, «өзінің кемшілігін білмейтін адам, оны болдырмауға тырыспайды». Рухани сарайын әлдеқашан бақылаудан қалған пенделер – дертті, күйкі жандар.
Қазақстан • 27 Қазан, 2022
Алатаудай алып құстың қос қанатын жайлаған қазақ пен қырғыз бауырластығы – қадым заманнан ән мен жырға, аңыз бен шығармаға айналған. Жыр алыбы Жамбылдың: «Екі өркеші түйенің, екі емшегі биенің, қазақпенен қырғызым, нағашым мен жиенім» деген өлеңі тереңнен тамыр тартқан аталы сөз. Бір-біріне сәуле түсіріп, сын сағатта ұлт тағдырын зерделеген Әуезов пен Айтматов биігі – екі елдің әзелгі туыстық ұранын одан әрі айқындай түскендей.