Руханият • 01 Қараша, 2022
«Бекежан мырза, сөзді бөле бердің ғой» дегеннен шығады бәрі. Сонау «Қыз Жібек» фильміндегі осы бір тіркес орайы келгенде, сөзіміздің ләміне айналып кетті. Қазақтың әңгіме арасына килігіп, әдептен аса қоймағаны осындай кесек туындылардан байқалады. Әдебиетінен, киносынан, тағы басқаларынан айқұлақтанып көрінеді. Бұл – сөзді бөлмеу, әңгімеге орынсыз килікпеу болса, ән-күй тыңдаушылар мәдениеті де бар емес пе?
Руханият • 27 Қазан, 2022
Жиырма тілде сөйлеген «Жер иісі»
Жиырма тілге аударылған Баянғали Әлімжановтың жырлары жарты әлемге аттанып барады. Соңына із тастап ағады. Жырлар да жұлдыздар сияқты. Қанша көп болсын, мейлі қай аспанға барып жарқырасын, жұлдызды ешкім көп демейді. Жұлдыздар сияқты жыр да жарық шашады, сәуле түсіреді. Көзбен көріп, қолмен ұстамасаңыз да жан дүниеңізге рухтың сәулесін себезгілейді. Егер санаңызда саңылау болса түседі, әрине. Ал ақын Баянғали Әлімжанов қазақ даласына жырдан шашу шашқалы қашан!
Өнер • 24 Қазан, 2022
Бір өлеңінің басында ақын Жұматай Жақыпбаев: «Где-то в этих степях придумали ноту» деген Виктор Шкловскийдің сөзінен эпиграф келтіреді. Және бұл сөз Қазақстан туралы телехабардың бірінде айтылғанын жеткізеді. Кеңестік заманның өзінде. Сөйтеді де: «Ел ескерер ерлігім жоқ не түрлі,Сондықтан да, Ләйлә, саған жақпадым.Уәйс сұлтан Жалаири секілдіМен, әрине, нотаны ойлап таппадым» дейді.
Руханият • 21 Қазан, 2022
Тамырлас елге – таным мен тарих
Кеше Халықаралық Түркі академиясында мажар тіліне аударылған қазақ кітаптарының тұсаукесер рәсімі өтіп, оған Мажарстан Ұлттық Жиналысының (Парламент) вице-спикері Шандор Лежак қатысты. Мажарстан Ұлттық құрылтайы төрағасының орынбасары Шандор Лежак бастаған делегация академия жұмысымен танысып, мұндағы кітапхананың құнды қолжазбалар қоры мен Иштван Қоңыр Мандокидің жеке кітап қорын аралап көрді.
Өнер • 21 Қазан, 2022
Сезімді тербеген Секен күйлері
Еркеғали Рахмадиев атындағы Мемлекеттік академиялық филармония сахнасында Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі, «Құрмет» және «Парасат» ордендерінің иегері Секен Тұрысбектің «Көңіл толқыны» атты шығармашылық кеші өтті.
Өнер • 21 Қазан, 2022
Көктем мен жазға қарағанда қоңыр күз түрлі-түсті көрінеді. Оның бойында көктемнің де, жаздың да қасиеттері бар. Сол сияқты Астананың кеші де әр түсті, әр тарапты. Бір шетте опера мен балет қойылып жатса, екінші жағында Роза Бағланова атындағы «Қазақконцертте» әлдебір концерт, кештер өтіп жатады. Соның біріне өткен сейсенбінің кешінде куә болдық. «Тұран» фольклорлық-этнографиялық ансамблі «Қазақконцертте» «Folk&Symphony» атты кеш берді.
Руханият • 21 Қазан, 2022
Көріп-білгендер «Астана еліміздің жүрегі болса, саналы ғұмырын осында сарп еткен Нұрғожа Ораз Ақмола, Астананың жүрегіндей еді» деседі. Ақындығы бір төбе, жазушылығы бір белес, қайраткерлігі мен ұлтжандылығы да өз алдына бөлек әңгіме екенін тілге тиек етті білетіндер. Ұлттық академиялық кітапханада ақын, жазушы, публицист, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Нұрғожа Ораздың туғанына 90 жыл толуына орай өткен «Сарыарқа саңлағы» атты еске алу кеште.
Әдебиет • 20 Қазан, 2022
Есте сақтау бір бөлек те, жүректе сақтаудың жөні бөлек. Жүректегі дүние көкейден кетпейді ғой. Бара-бара арман-аңсарға айналады. Мұратың болып маздауы да мүмкін. Ұмытылып бара жатып қайбір күндері жүрегіңнің бір түкпірінен оянып, жаныңды жылытады немесе мұңға батырады. Көңіліңді тербейді. Жан дүниеңе сырын шашып, сезіміңді байытады. Ғалидың жыры сияқты. Ғали Ормановтың жырмен дестеленген сыры сияқты. Шуақты, сәулелі шумақтардан нұр атқан Ғалидың жүрегіндей, Ғалидың тілегіндей. Оның сондай жаймашуақ жырларының қуатын сезінгенде, тіпті өлең оқымайтындарды аяп та кетуің ғажап емес.
Руханият • 16 Қазан, 2022
Астанадағы Қаныш Сәтбаев ескерткішінің айналасына «Ұлылар сөзі» атты гранит сынтастар композициясы қойылды. Даналар сөзі даланың балбалдарындай Қаныш Сәтбаевтың ескерткішін айналдыра қаумалап тұр. Ғұлама ғалымның өзі Сәтбаев көшесін бетке алып, әлгі сөздер оған жол ашып тұрғандай әсерге қалдырады. Ал оның ескерткішіне жазылған «Менің халқым менен де биік» деген сөзі Қазақ пен Қаныш есімін мәңгі өлмес болашаққа алып бара жатқандай.
Әдебиет • 13 Қазан, 2022
«Дермене»: құса һәм құс баласы...
Небір асқар тауға бергісіз өрлік бар, небір кісі баласы көрмеуге тиіс қорлық бар, өмір бойына, ғұмыр нұрына жететін ізгілік пен сағыныш бар, адам түгілі айуанға тілемейтін қатыгездік пен зұлымдық та бар бұл шығармада. Осының бәрі бір-бірімен шиеленісіп, айқасқа түсіп жатады. Бастысы, үмітсіздік жоқ. «Үміт жібі үзілсе – үгілер ең...» демей ме?
