Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
963 материал табылды

Тарих • 27 Шілде, 2023

Айдарлы мүсін

«Айдар дегеніміз – төбесінің орайындағы тумысынан алынбаған һәм арнайы қалдырылған бір шоқ қарын шашы» деген анықтама беріліпті 2011 жылы Алматы қаласында жарық көрген «Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атаулардың дәстүрлі жүйесі» атты бес томдық энциклопедияда (1-том, 86-бет).

Жәдігер • 26 Шілде, 2023

Екі мың жыл бұрынғы сырмақ

Біздің заманымыздан бұрынғы І-ІІ ғасырларға тән ежелгі мұра көне сырмақ барын көпшілік біле бермейді. Бұл жәдігер 1924 жылы қазіргі Ұланбатыр қаласынан түстік жер Ноин-Ула тауынан табылған екен. Қазір бұл бұйым «Ғұн сырмағы» («Гуннская ковер») деген атпен Петербордағы Эрмитажда тұр.

Тарих • 26 Шілде, 2023

Қазақ арба

«Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атаулардың дәстүрлі жүйесі» атты бес томдық энциклопедиясының бірінші томында: «Арба – екі немесе төрт дөңгелекті, атқа, есекке, өгізге, түйеге жегілетін жүк таситын көлік» деген анықтама беріпті.

Жәдігер • 26 Шілде, 2023

Қас таңбалы жылқылар

Қазақтың рухани танымында айрықша орны бар дүниенің бірі – қас таңба немесе қас белгі. Бұл сөздің жазылу нұсқасы «хас» немесе «қас» деп екі түрлі таңбаланып жүр. Біз қазақы айтылу үндестігіне сай келетін «қас» мәтінін қолай көрдік. Сонымен...

Тарих • 24 Шілде, 2023

Тоқтамыс ханның жарлығы

Жуықта моңғолиялық беделді басылым ikon.mn порталына Алтын Орда ханы Тоқтамыс 1392 жылы Литованың ұлы князі һәм Польша королі Владислав ІІ Ягайлоға жолдаған жарлық-хаттың көшірме нұсқасы Ұланбатырдағы мемлекеттік Орталық архивіне жеткізілегені туралы ақпарат жарияланды.

Таным • 23 Шілде, 2023

Белдескен балуан

Қазақтың күрес тарихын зерттеушілер бұл жекпе-жек сайыс түрінің тарихы тереңде екенін айтады. Мәселен, ортағасырлық оқымыстылар – Ибн Сина, Әбділқасым Фирдауси, Махмуд Қашқарилардың еңбектерінде белбеу күресі туралы айтылса, Қытай Халық Республикасының Шаньси провинциясы Чжуан елді мекенінен белдесіп (күресіп) жатқан екі адамның бейнесі табылған.

Елорда • 09 Шілде, 2023

Есіл бойындағы ескі қала: Бозоқтың өткені мен бүгіні

Жаңа ас­тана тақыр жер, тайғақ өлкеде ғайыптан пайда болған жоқ. Оған дәлел – елорданың батысы Үркер шағын ауданының сол­түстік қапталында орна­ласқан Бозоқ қалашығы. Бұл нысан хронологиялық тұрғыдан – ежелгі түрік, ортағасырлық қыпшақ, кейінгі Алтын Орда ке­зеңін бастан өткерген, яғни даладағы қала мәде­ние­тінің үлгісі іспеттес әрі сонымен қатар бүгінгі Аста­намыздың іргетасы екені толық дәлелденді.

Таным • 29 Маусым, 2023

Ежелгі ғұн монетасы

Кашмир өлкесі Смаст-Мардан қаласынан 50 шақырым жердегі Сақара тау-жотасында теңіз деңгейінен 1130 метр биікте орналасқан үңгір-ғибадатханаға жүргізілген археологиялық қазба жұмыстары кезінде V-VI ғасырларға тән көптеген артефакті табылған еді.

Қоғам • 26 Маусым, 2023

Алашты зерттеген дәрігер мұрағаты

Жуықта Ұлттық архив мекемесінің ұйымдастыруымен Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, отандық онкология саласының білгір маманы профессор Әлихан Досахановтың жеке қорын мұрағатқа табыстау рәсімі өтті. Атап айтар болсақ, архивке ұлтжанды дәрігердің алған сыйлықтары, қолжазбалары, ғылыми еңбектері, фотодеректері табысталды.

Жәдігер • 26 Маусым, 2023

Әз Жәнібектің дулығасы

Татарстан Республикасының Ғылым академиясы жанынан 2017 жылдың мамыр айынан бастап «Археология Евразийских степей» атты халықаралық рецензияланған ғылыми журнал шығып келеді. Осы басылымның 2017 жылғы 5-санында грузин ғалымы И.З.Бакрадзенің «Шлем вавельского типа в историческом музее г.Цагери» атты мақаласы жарық көріпті.