Egemen Qazaqstan
Egemen Qazaqstan
3535 материал табылды

Спорт • 12 Желтоқсан, 2023

Көтерген кірдің тасын...

Ұлы Абайдың «Өлеңге әркімнің-ақ бар таласы» деген сөзінің мағынасы спорт әлеміне де қатысы бардай көрінеді бізге. Спорттың қаншама түрінен жеңімпаз болған жастарды айтпағанда, орта жасқа келген шағында чемпиондық дәрежеге көтерілгендер бар. Біздің бүгінгі кейіпкеріміз де солай. Пауэрлифтинг спортынан төрт дүркін Азия, бір мәрте Еуропа, екі мәрте әлем чемпионы болған азамат.

Зерде • 12 Желтоқсан, 2023

Талай тағдырды талқандаған «Тәркілеу»

Түркістан облыстық саяси тарих архивінен «тәркілеу» санаты бойынша кәмпескеге іліккен 85 байдың жеке парағы табылды. Тәркілеуге ұшы­рағандардың тізімін жасау барысында олардың жеке парақтары бір күнде, дәлірек айтқанда, 1928 жылғы 10 тамызда толтырылғандығын көрдік. Тізім «Конфискация туралы» декреттің 1 және 4-тармақтарына сәйкес жасалған. Ақтал­маған 85 құрбанның 77-сі 1-топ­тағы байлар болса, сегізі 2-топтағы байлар.

Еңбек • 11 Желтоқсан, 2023

Ерен еңбегі ұмытылмаса екен

«Есімі ел жүрегінде сақталған ер бақытты» дейді дана хал­қымыз. Өнегелі өмірі көпке үлгі болатын, өлшеусіз еңбегімен, ақыл-парасатымен қалың жұртшылықтың құрметіне бөленген адамдар жергілікті жерлерде де аз емес. Алайда «олар лайықты ұлықталып жүр ме, өскелең ұрпақ біле ме?» деген сұрақ қойылса, мәдени, рухани салаларға жауапты басшылар мен мамандар не деп жауа­п берерін білмейді. Көбіне есімі бұрыннан белгілі батырлар мен мемлекеттік марапатқа ие болған тұлғаларды ұлықтап, өңірдің өркендеуіне үлес қосып, игілікті істерімен көш басынан көріне білген майталман еңбеккерлер көзден таса қалып жататыны өкінішті. Солардың бірі Шәмшия Кұлмұрзина апамыз – қай жағынан болсын мақтауға лайық жан.

Таным • 11 Желтоқсан, 2023

Ата (Эссе)

Ата дегенде «Ел бірлігі» деген тіліме оралады. Ел бірлігі үшін ата мен немере арасындағы сабақтастық жібі үзілмеуі керек. Ата мен немере арасында әке бар. Ел бірлігін қамтамасыз ететін үш тұлға: ата, әке, немере. Үш буын, оған сай үш құндылықтар жүйесі. Сабақтастық жібі үзілмеуі керек, егер үзіле қалса, оның қай жерден үзілгенін тауып жалғау парасаттылықты қажет етеді. Парасат иесі кім, әрине, ол – ата.

Пікір • 10 Желтоқсан, 2023

Құндылықтар – ұлт қорғаны

Екінші ұстаз Әл-Фарабидің «Тәрбиелеу дегеніміз – адамның бойына білімге негізделген этикалық құндылықтар мен өнер қуатын дарыту» деген тағылымды сөзі бар. Заман ауысып, технология алға озған сайын жас ұрпақ руханият пен салт-дәстүрімізге негізделген құндылықтардан, өмір салтымыздан алыстап барады. Себебі біз олардың күнделікті тіршілігін, айналасын, тұтынатын контентін төл руханиятымызбен сабақтай алмай отырмыз.

Тұлға • 10 Желтоқсан, 2023

Қан-тамыр хирургиясының негізін қалаған

Биыл қазақ медицинасында атап өтетін айтулы екі дата бар. Біріншісі – медицина ғылымдарының докторы, профессор Тұрар Көкеевтің 90 жылдық мерейтойы. Ғұмырын денсаулық сақтау саласына арнаған ол қолынан скальпелін тастамады, шәкірт тәрбиелеуден де шет қалмады. С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінде еңбек етті. Екіншісі – осы Тұрар ағамыз бастауында тұрған Қазақстан қан-тамыр хирургиясының құрылғанына 65 жыл. Меніңше, осы екі күнді бөле-жарып елестету деген тіптен мүмкін емес.

Білім • 10 Желтоқсан, 2023

Scopus-тың үздігі

Л.Н.Гумилев атындағы Еура­зия ұлт­тық универ­си­те­тінің профессоры Рәтбай Мырзақұлов екінші жыл қатарынан әлемдегі бе­дел­­ді ғалымдардың рейтингіне енді. Бел­гілі теориялық ­физик Стэн­форд университетінің екі рейтингінде де Scopus де­рек­­қорында жарияланым бел­­сенділігі мен дәйексөз көр­сет­кіш­тері бойынша ұсынылған.

Руханият • 10 Желтоқсан, 2023

Қазақ – қашанда қазақ!

Руханият • 07 Желтоқсан, 2023

Тілдің құдіреті мен қасиеті

Көл жағасында он шақты үйлі ауыл. Көршілер туысыңдай. Бірінің кем-кетігін екіншісі түгендейді. Жарамды ат әрқайсысында бола бермейді. Ол уақытта той-томалақ қазіргідей жиі болмаса да, өтіп жатады. Көрші келді үйге. Сөз бас­тады ақырын. Алдымен мал-жан, сосын өзге мән-жайға кезек тиді. Аталары жөнінде сөз өрбіді. Көргендерін естеріне алды, беттерін сипады. Аяқталар емес әңгіме. Көктемшілік жайы да ұмыт қалған жоқ. Биылғы төл жағдайы да айтылды. Үй иесінің атбегілік еңбегі де елеусіз қалмады, мадаққа оранды. Мұны кім жек көреді. Отағасы көңілі кеңіп, одан сайын жіби түсті. Соны байқаған көрші бастырмалата берді. Сиыр сауым кез орағытпа әңгімені қыздырып, ақыры құдаларына барып келу үшін жүйрік ат майын сұрады. Оған көнуден басқа амал жоқ еді. Солай болды да. Көнеден жеткен қымбат сөз үй иесін тырп еткізбей, бұрылып ұзай алмайтындай орады, сөйтіп азаматқа демеу болды, жоқтың кем-кетігін жамауға көмектесті. Әр шаруаның иінін келтіріп, қисынын табатын осындай биік шешендік қабілет қайдан жүр еді сол заман адамдарында? Олар тіпті мектепте де оқыған жоқ қой, өзгесін былай қойғанда.

Білім • 06 Желтоқсан, 2023

Ұлттық ректорлар мектебі

Елордада «Ulttyq Ustaz» онлайн академиясының ұйымдасты­руымен «Университеттердің жаңа үлгілері. Version 5.0» тақыры­бында «Ұлттық ректорлар мектебі» семинары өтті. Жоғары білім саласындағы маңызды іс-шара осымен үшінші рет ұйымдастырылып отыр.