Талқылауға «Атамекен» ҰКП, «Бәйтерек «ҰБХ» АҚ барлық облыстық филиалы, бизнес, әкімдік өкілдері қатысты. 2025 жылғы 27 қараша мен 5 желтоқсан аралығында барлық өңірде кездесу өтті. Оған 500-ден астам адам қатысты.
19 қарашада Үкімет отырысында ұсынылған бағдарлама макроэкономикалық тұрақтылықты нығайтуға, инфляцияны төмендетуге, ішкі өндірісті молайтып, азаматтардың әл-ауқатының тұрақты өсуіне арналған. Ұлттық экономика бірінші вице-министрі Азамат Әмрин ұсынылған шаралар ортамерзімдік перспективада тұрақты экономикалық дамудың берік іргетасын қалайтынын атап өтті.
Бағдарламаны іске асырудың негізгі операторы ретінде «Бәйтерек» ұлттық инвестициялық холдингі белгіленген. Ол кәсіпкерлікті, экспорттық жобаларды, АӨК және қолжетімді тұрғын үй бағдарламаларын және т.б. қолдайды. Холдинг екінші деңгейдегі банктермен бірлесіп, ірі инвестициялық жобалар үшін де, экономикалық өсудің жаңа нүктелері үшін де нақты секторға ұзақмерзімдік кредит берудің негізгі көзіне айналмақ.
2026 жылғы холдинг жобаларының портфелі келесідей: 42% – химия және мұнай – газ химия өнеркәсібі, 19,6% – көлік және логистика, 12,1% –энергетика, 7,1% – ТМК, 6,4% – АӨК және тамақ өнеркәсібі.
Қаржыландыруға қол жеткізу үшін Үкімет 2026 жылы холдингке капиталдандыру үшін 1 трлн теңгеге дейін қаржы бөлуді жалғастырады. 2027-2028 жылдары қосымша қолдау мәселесі биылғы экономикалық жағдай мен нақты сектордың қажеттілігіне сүйене отырып, қаралмақ.
«Инвестицияға тапсырыс» бағдарламасы шеңберінде холдинг өңірдегі жобаларды талдау үшін әкімдіктермен жұмыс кездесуін өткізеді. Орталық мемлекеттік органдар да өз ұсынысын құрмақ. Барлық бастама жүйелі сүйемелдеу үшін ұлттық цифрлық платформаға енгізіледі.
ШОБ экспортқа бағдарланған жобаларға үлкен қызығушылық білдірді. Мұндай бастамаларды қаржыландыру тетігі бойынша 20% меншікті қаражат және 80% «Бәйтерек» холдингі арқылы қарыздық қаржы берілуі мүмкін.
Сонымен қатар, холдинг өңірлердің артықшылықтарына – табиғи ресурстарға, көлікке қол жеткізуге, туристік әлеуетке және инфрақұрылымға негізделген жаңа өндіріс құруды белсенді түрде ұсынады.
Кеңес барысында қатысушылардың барлық мәселесі тыңдалды. Олардың көпшілігі ШОБ-ты дамыту, пайыздық мөлшерлеме, шағын өнеркәсіп аймағын құру, МЖӘ тетіктері мен өнімді сатуға қатысты. Әр сұраққа егжей-тегжейлі түсінік берілді. Жобаның бүкіл мерзіміне пайыздық мөлшерлемені субсидиялауға кепілдік беру – негізгі мәселе.
Бұған жауап ретінде «Бәйтерек» холдингінің өкілдері «Даму» қорының бағдарламаларын трансформациялау шеңберінде тікелей субсидиялау айтарлықтай қысқартылғанын және ЭҚЖЖ тізбесі бойынша тек жобаларға ғана 200 млн теңгеге дейін сақталатынын түсіндірді. Қолдаудың негізгі құралы екінші деңгейдегі банктерді жеңілдікті мөлшерлемемен қорландыру. Бұл бизнеске жобаның бүкіл мерзіміне жылдық 12,6% қаржы алуға мүмкіндік береді.
Бұл шарттарға кепілдік берілмек. Өйткені қорландыру қаражаты «Бәйтерек» арқылы бөлініп, «Даму» қорына берілді. Жоба болашақ бюджеттік шешімдерге тәуелді емес. Қаржыландыруға кредит берудің барлық кезеңінде қол жеткізіледі.
