Мектеп оқушыларына экологиялық-биологиялық бағыттағы қосымша білім беруге арналған ұйымда тәрбиеленушілер экологиялық мәдениетті меңгеріп, табиғатқа ұқыптылықпен қарауды дағдыға айналдырып алған.
– Бұған мүмкіндігіміз де жеткілікті, – дейді орталық директоры Гүлжайна Нұралиева. – Орталықтың жылыжайы мен ботаникалық бақтарында 200-ден астам гүлді-декоративті өсімдік пен ағаш-бұта өсіп тұр. Зообұрышта 90-ға жуық жануар түрі тіршілік етеді. Бұл база оқушылардың тәжірибелік дағдысын дамытып, табиғатты танып-білуге мол мүмкіндік береді.
Мемлекет басшысының тапсырмасымен 2024 жылғы 31 қазанда Үкімет «Экологиялық мәдениетті дамытудың 2024–2029 жылдарға арналған «Таза Қазақстан» тұжырымдамасын бекітті. Құжат қоғамда экологиялық мәдениетті арттыруға, табиғатты ұтымды пайдалануға, экологиялық жауапкершілікті күшейтуге бағытталған. Біз әңгіме етіп отырған орталық дәл осы бағытта бекітілген жоспарға сай жүйелі жұмыс атқарып келеді.
2024–2025 оқу жылы орталық ұжымы мен үйірме тәрбиеленушілері «Таза Қазақстан» ұлттық бағдарламасы шеңберінде бірнеше экологиялық жоба мен акцияны сәтті жүзеге асырды. Биыл 21 сәуірде Астана қаласында «Таза Қазақстан» экофестивалі өтті. Іс-шараға Мемлекет басшысы да қатысты. Жиында қалдықтарды қайта өңдеу, «жасыл» технологияны енгізу, тұрақты даму, экологиялық мәдениетті қалыптастыру тақырыптары сөз болды. Фестивальға Батыс Қазақстан облысының атынан экологиялық-биологиялық орталықтың «Экосана» үйірмесінің оқушысы Дана Исенғали жетекшісі, қосымша білім беру педагогі Айша Мұратқызымен бірге қатысып, «AIR-POT жүйесімен тұқымбақ құру» атты жобасын таныстырды. Айта кетелік, жоба орталық базасында күні бүгінге дейін табысты жүзеге асырылып жатыр. Негізгі мақсаты – экожүйені қалпына келтіру, өсімдіктерді тиімді өсірудің инновациялық әдістерін қолдану, табиғи ресурстарды үнемдеу мен көгалдандыру сапасын арттыру.
Орталықта сәтті қолға алынған тағы бір бастама – «Менің экоізім» акциясы. Ол – қоршаған ортаны көгалдандыруға бағытталған игі қадам. Акцияға орталық ұжымы, «Жас энтомолог» үйірмесінің «Жас өскін» еріктілер тобы, Орал қаласындағы №6 жалпы орта білім беретін мектептің еріктілері қатысты. Сөйтіп, орталық айналасына 300 түп раушангүл, екі қап голландық қызғалдақ пиязшығы егілді. Мұның нәтижесі алдағы көктемде көрінеді.
– Экологиялық мәдениетті қалыптастыру – ұжымдық жауапкершіліктен бастау алады, – дейді Гүлжайна Мақтауғалиқызы. – Қазан айында орталық қызметкерлері мен педагогтер дәстүрлі сенбілікке қатысып, орталық аумағын, ғимарат айналасын, сыртқы қоршау маңын тазартты. Осылайша, жасыл желек қыс алдында ретке келтіріліп, тазалық пен тәртіптің үлгісін көрсетті.
Республикалық онлайн-экочеллендж аясында орталықтың «Жер-Ана қорғаушылары» командасы ерекше жоба – «AIR-POT жүйесі арқылы тұқымбақ құру» бастамасын сәтті жүзеге асырды. Жоба 2024 жылғы алапат су тасқынынан кейін бүлінген экожүйені қалпына келтіруді мақсат еткен еді. Инновациялық әдіс өсімдіктерді тиімді өсіруге мүмкіндік беріп, табиғи ресурстарды үнемдеуге, көгалдандыру сапасын арттыруға бағытталды.
Бүгінде экологиялық-биологиялық орталық ұжымы өздері өсірген жас көшеттерді облыстағы бірнеше әлеуметтік, білім беру ұйымдарына тарту етуді дәстүрге айналдырған. Мәселен, облыстық есту, сөйлеу қабілеті бұзылған балаларға арналған мектеп-интернат кешенінде, облыстық көру қабілеті бұзылған балаларға арналған мектеп-интернатында, зерде бұзылыстары бар балаларға арналған «Мектеп – интернат – колледж» арнайы кешенінде, облыстық «Отбасы үлгісіндегі балалар ауылында» орталық сыйлаған көшеттер тамыр тартып, өсіп жатыр. Бұл игі іс-шара аталған мекемелерде тәрбиеленіп жатқан балалардың табиғатқа қамқорлық сезімін оятып, экологиялық тәрбие берудің маңызды тетігіне айналған.
Жақында Орал қаласында педагогтердің туристік-өлкетану, экологиялық-биологиялық бағыттардағы кәсіби құзыреттілігін арттыру, тәжірибе алмасу, жаңа білім беру тәсілдерін енгізу мақсатында республикалық «Workshop»-семинары өтті. Жиында облыстық экологиялық-биологиялық орталығының ұжымы «Экологиялық мәдениетті қалыптастырудағы қосымша білім беру ұйымдарының рөлі және цифрлық білім беру ресурстары» тақырыбында мазмұнды баяндама ұсынып, орталық тәжірибесін ортаға салды. Еліміздің әр аймағынан келген мекеме-ұжым өкілдеріне бұл өте пайдалы бастама болды.
Батыс Қазақстан облысы
