Фото: Ашық дереккөзден
Түзетуге сай ұлттық уран компаниясына уран өндіру бойынша айрықша құқықтар беріледі.
Заң жобасы көмірсутекті барлау мен өндіруге инвестиция тартуға, сондай-ақ уран өнеркәсібінде мемлекет мүддесін қорғауға бағытталған. Атап айтқанда, ұлттық уран компаниясына уран өндіру операцияларын жүргізуге айрықша құқықтар беру, уранның пайдалы қазбалары мен кен орындарын барлау үшін аумақтарды резервте ұстау мүмкіндігін беру жоспарланып отыр.
Сондай-ақ, көмірсутектерді игерілмеген жерлерде барлау мен өндіру күшейтіледі.
Заң жобасына «аз зерттелген аумақтар» түсінігі енгізілген. Осындай аймақтарда қызметін жүзеге асыратын жер қойнауын пайдаланушыларға геологиялық барлау лицензиясынан көмірсутектерді барлауға және өндіруге арналған үлгілік келісімшартқа көшуге басым құқық беріледі. Есесіне, компаниялар келісімшарт аумағының кемінде 30 пайызын қамтитын 2D сейсмикалық зерттеулер жүргізуге және алғашқы үш жыл ішінде кем дегенде бір барлау ұңғымасын бұрғылауға міндетті болады.
Бұдан бөлек, жерлерді нашар барланған аумақтарға жатқызу тәртібі айқындалып, мұндай жер қойнауы учаскелерінде көмірсутектерді барлауға және өндіруге арналған үлгілік келісімшарт нысаны белгіленеді. Аз зерттелген аумақтардан ірі кен орны табылған жағдайда жер қойнауын пайдаланушыдан жер қойнауын пайдалану құқығының кемінде 50 пайызын ұлттық көмірсутек компаниясына беру талап етіледі. Өз кезегінде компания салық есебіне сүйене отырып, геологиялық барлау шығындарының бір бөлігін өтеуі керек.
Сондай-ақ зерттелмеген аумақтарда аукцион рәсімін жеңілдету және оның ұзақтығын бір ай деп (басқа аумақтарда екі ай және одан да көп) белгілеу ұсынылады. Егер аукционға бір қатысушы жіберілсе, ол жеңімпаз деп танылады (басқа аумақтарда бұл жағдайда аукцион өтпеді деп танылады). Жер қойнауын пайдаланушыларға көмірсутекті барлауға және өндіруге арналған келісімшарттарды олардың қолданылу мерзімінің алғашқы үш жылы ішінде сатуға тыйым салады. Ұлттық көмірсутегі компанияларына аумақты резервтеуге үш жылдық шектеу, сондай-ақ тікелей келіссөздер арқылы жер қойнауын пайдалану құқығын алуға болатын үш жылдық мерзім де белгіленеді.
