
Коллажды жасаған – Қонысбай ШЕЖІМБАЙ, «EQ»
Бұл тестілеудің маңыздылығы тестіленушілердің осы сынақтан алған нәтижесімен мемлекеттік грант конкурсына қатысатынында болып тұр.
Жүрек толқытар сәт, дегенмен мұндай негізгі ҰБТ-ны екі рет тапсыруға мүмкіндік берілген. Талапкерлер екі тестілеудің ішіндегі жақсы нәтижесімен грант конкурсына қатыса алады. Екі мүмкіндікті есепке алғанда 216 мыңға жуық талапкерден негізгі тестілеуді тапсыруға 399 мыңға жуық өтініш түскен. Үміткерлердің 75%-ы қазақ тілінде, 25%-ға жуығы орыс тілінде, 266 адам ағылшын тілінде тестілеуден өтуді таңдады.
Кеше басталған негізгі ҰБТ-ның алғашқы күні Ғылым және жоғары білім министр-
лігіне қарасты комитеттің төрайымы Гүлзат Көбенова Астана қаласындағы тестілеу орталықтарының біріне барып, талапкерлерге сәттілік тілеп, талапкерлердің таңдауына тоқталды.
«Өтініш беру кезінде үміткерлер тестілеу күнін, уақытын және орнын өздері таңдады. ҰБТ-ның бірінші күні еліміз бойынша 4 589 адам, оның ішінде елордада 323 талапкер тестілеуден өтеді. Жалпы, ҰБТ 46 тестілеу пунктінде ұйымдастырылған. Бірнеше жыл қатарынан ең көп таңдалған бейінді пәндер комбинациясы «Математика-Физика» болып отыр – оны түлектердің 16,5%-ы таңдады. Бұл талапкерлердің инженер, мұғалім, энергетик, құрылысшы және басқа да техникалық мамандықтарға деген ұмтылысын көрсетеді. Танымалдығы бойынша келесі комбинациялар: болашақ медицина қызметкерлеріне бағытталған «Биология-Химия» (15,6%) және IT саласына қызығушылық танытқан талапкерлерді тартатын «Математика-Информатика» (9,7%)», деді Г.Көбенова.
Ұлттық тестілеу орталығынан білгеніміздей, ҰБТ-ға қатысатын әр адам жеке жасалған тест нұсқасын алады. Емтихан кезінде тестілеу бағдарламасында калькулятор, химиялық элементтердің периодтық жүйесі және тұздардың ерігіштік кестесі болады. Сонымен қатар талапкерлерге ыңғайлы болу үшін кестелердің қағаз нұсқалары да беріледі. Тестілеуге кіреберісте тыйым салынған заттарды, мысалы, телефондарды, шпаргалкаларды алып кіруге жол бермеу үшін қол және рамалық металл іздегіштер қолданылады. Тестілеу аудиторияларында мобильді және радиоэлектронды байланыс сигналдарын басатын құрылғылар пайдаланылады, бейнебақылау жүргізіледі.
Мазмұны бойынша апелляцияға өтінішті тестілеу аяқталғаннан кейін 30 минут ішінде беруге, ал техникалық апелляция бойынша өтінішті тестілеу барысында беруге болады. Сертификат апелляция қаралғаннан кейін тестіленушінің жеке кабинетінде тұрады. Талапкердің жеке кабинетінде Республикалық апелляциялық комиссия отырысының мерзімі көрсетіледі. Комиссия отырысы басталғанға дейін апелляция өтінішін жеке кабинетінде қайтарып алу мүмкіндігі бар. Апелляция өтінішін қайтарып алған соң, талапкер сертификатты жеке кабинетінен бір жұмыс күні ішінде ала алады.
Шекті балдар өзгеріссіз қалды: «Құқық» және «Педагогикалық ғылымдар» бағыттарына түсу үшін кемінде 75 балл, «Денсаулық сақтау және әлеуметтік қамтамасыз ету (медицина)» үшін кемінде 70 балл жинау қажет, ұлттық жоғары оқу орнына түсу үшін кемінде 65 балл, басқа университеттерге түсу үшін кемінде 50 балл жинау қажет.
2025 жылғы ҰБТ аяқталғаннан кейін осы жылдың 31 қазанына дейін бейнежазбаларға талдау жүргізіледі. Тыйым салынған заттарды пайдалану немесе басқа да ережелерді бұзу фактілері анықталған жағдайда талапкердің нәтижелері жойылады.