Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
963 материал табылды

Тарих • 07 Тамыз, 2019

Абылай ханның хаттары

Бірнеше айдың алдында елордадағы Қазақстан Қарулы күштері Әскери-тарихи музейінің көшпелі көрме ұйымдастырылатын төменгі экспозиция залында, қазақ тарихына қатысты Омбы мұрағатынан жеткізілген, ХVIII ғасырға тән құжат-хаттарды көріп көзайым болған едік. Осындағы құнды жәдігерлер қатарынан қазақ ханы Абылайдың әр жылдары Қытай елінің императоры Цияньлунға жазған хат-хабарлары орын алыпты.

02 Тамыз, 2019

Той жарыс

Спорт • 02 Тамыз, 2019

Құралбек Ордабаев: Қазақ футболының болашағынан үлкен үміт күтемін

Құралбек – қазақ футболының ардагері, әйгілі қақпашы. Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген жаттықтырушысы. КСРО спорт шебері. Өткен ғасырдың 70-жылдары «Қайрат» футбол командасының сапына қабылданып, аталмыш клуб қақпасын 12 жыл (1971-1982) қорғаған әйгілі футболшы. Әсіресе, 11 метрлік айып добын қайтаруда одан асқан шебер болмаған. Кезінде КСРО құрамасының белді футболшысы және киевтік «Динамоның» шабуылшысы, «Алтын доп» иегері, КСРО чемпионатында 211 гол соққан атақты Олег Блохинның өзі Құралбек ағамыз жайлы былай деген екен: «Менің «Спартак», «Торпедо», тағы басқа командаларға соққан добым есімде. Бірақ маған «Қайратқа» гол соғу өте ауыр болды. Өйткені команданың қақпашысы Ордабаевтан өте алмадым. Құралбек пенальти қайтарудың асқан шебері еді». Міне, біздің Құрекеңді мықтылардың өзі мойындаған. Сол сияқты осы жылдары Одақ көлеміне тарайтын үлкен беделге ие «Советский Спорт» газетінің 1973 жылғы сәуір айының 24-і күнгі санында қазақ қақпашысы Құралбек жайлы: «...алматылық «Қайраттың» қақпашысы Құралбек Ордабаев биылғы көктемнің өзінде командасын пенальтиден төрт рет жеңіске жеткізді. Ол «Пахтакор» және тбилисилік «Динамомен» кездесулерде ерекше көзге түсті. Әсіресе, мәскеулік «торпедошылармен» болған ойында екі рет 11 метрлік соққыны қақпасына дарытпады» деп жазыпты. Яғни 1973 жылы бір маусымда 16 пенальтиді қайтарып, КСРО чемпионатында «пенальти қайтарудың хас шебері» деп атанған Құралбекті Одақ жанкүйерлері толық мойындады. Құралбек Ордабаевпен бірге ойнаған футболшылар да оның пенальтиден бөлек ойын кезінде «тоғыздыққа» көзделген допты қалай қағып жіберетінін тамсана айтады. Кезінде Құрекеңмен бірге бір командада доп ойнаған Сейілда Байшақов: «Одақ біріншілігінде тең түскен екі команда жеңімпазды пенальти арқылы анықтайтын заман болды. Сондай сәттерде біз Ордабаевқа сенім артамыз. Ол бізге үнемі жеңіс сыйлайтын. Тіпті қарсыластарымызбен тең түскен жағдайда Құралбекке сеніп, алдын ала жеңіске жететінімізді біліп отырушы едік. КСРО-ның атақты шабуылшылары біздің қақпаға доп дарыта алмай, пұшайман болған сәттерін талай рет көрдім» дейді. Сонымен... қазақ футболының шежіресін парақтасақ, Құралбек Ордабаев «Қайрат» қақпасын 185 рет қорғаған екен. Ол «Қайратқа» алғаш келген 1971 жылы Халықаралық теміржолшылар одағының кубогын жеңіп алды. Біз бүгінде мерейлі 70 жасқа толып отырған әйгілі қақпашымен сұхбаттасқан едік.

Руханият • 25 Шілде, 2019

Құлдан шыққан ғұлама

Ислам әлемінде ғылым-білім жолына бар ғұмырын арнаған ғұламалар көп. Соның бірі – Ата Рабақ. Бұл адам тым сұрықсыз, қап-қара қабашиялық қатардағы құл екен. Меккеде бір әйелдің иелігінде болыпты. Өзі құлақкесті құл болса да ақиқат іліміне ұмтылады.

Руханият • 23 Шілде, 2019

Тектілік феномені

Қазақ танымында аса құдіретті, өте қадірлі «тектілік» дейтін ұғым бар. Мысалы, атақты жырау Ақтамберді: «Елден елді аралап, Тектіден текті саралап Сынға толса сияғы, Әлбеті шамның шырағы, Мұхиттан сүзіп шығарған, Қымбатты гауһар бағасы...» деп тектіліктің қасиеті туралы толғаса, Сыпыра жырау: «Бай баласы байға ұқсар, Байлаулы тұрған тайға ұқсар. Би баласы биге ұқсар, Алты қанат үйге ұқсар, Хан баласы ханға ұқсар, Биік-биік шыңға ұқсар. Құл баласы құлға ұқсар, Мал таптаған гүлге ұқсар» деп тектіліктің не екенін түйіндепті.

Қазақстан • 17 Шілде, 2019

Ұлттық комитет мүшелері бас қосты

Еліміз 1992 жылы 22 мамырда Біріккен Ұлттар Ұйымының білім, ғылым және мәдениет мәселелері жөніндегі ЮНЕСКО мүшелігіне кірген болатын. Осы орайда, «ŽӘлемдік мұра» бағдарламасы және Дүниежүзілік жәдігер һәм заттық бұйымдар тізіміне енгізу туралы өтініштер қабылдау мақсатында елордадағы Ұлттық кітапханада ЮНЕСКО Ұлттық комитет мүшелері һәм астаналық зиялы қауым өкілдерінің қатысуымен іс-шара болып өтті.

Аймақтар • 16 Шілде, 2019

Қандастарға қамқорлық

Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы және «Отандастар қоры» КЕАҚ-ның ұйымдастыруымен жазғы мектеп жұмыстары аясында диаспора балаларының қатысуымен елордада маңызды мәдени шара өтіп жатыр. Оған Ресей, Иран, Моңғолия, Түрікменстан, Тәжікстан, Өзбекстан және Қырғызстан елінен келген мектеп жасындағы 150 бала қатысуда.

Аймақтар • 16 Шілде, 2019

Ахат Бекмәди: Ел газетін 80 жыл үзбей оқыдым

Нұр-Сұлтан қаласының тұрғыны, Ұлы Отан соғысының ардагері Ахат ақсақал биыл ғасырлық тойын атап өткелі отырған «Egemen Qazaqstan» газетінің ежелгі оқырманы екен. Қария 1923 жылы қазіргі Ақмола облысы Астрахань ауданы Қоскөл ауылында туыпты. 1939 жылы 16 жасында Қызылжар қаласындағы мұғалімдер даярлайтын училищеге оқуға барады. Осы жылдан бастап ел газетін үзбей оқып келеді. Міне, биыл 80 жыл. Тіпті қан майданда жүріп те арагідік қолына ілінген «Социалистік Қазақстанды» окопта жатып оқыған. Сол тұста басылым бетіне жарияланған майдан жайлы мақалалар еміс-еміс есінде.

Аймақтар • 16 Шілде, 2019

Тасқа қашалған жыр

Ақмола облысы Зеренді ауданының аумағында орналасқан Көктерек ауылынан іргесалым жерде жергілікті халық ежелден кие тұтып келген қызыл, сұрғылт реңді, шошақ тақия тәрізді даланың шоқпар тасы бар. Оны жұрт «Әулие тас» деп атайды.

Руханият • 15 Шілде, 2019

Мұхамеджан ТАЗАБЕК: Біздің мақсатымыз – ізгілікке шақырып, іріткіден қайтару

Мұхамеджан ТАЗАБЕК, «Асыл арна» телеарнасының бас директоры: Біздің мақсатымыз – ізгілікке шақырып, іріткіден қайтару