Жәдігер • Бүгін, 08:05

Ғабдолдың майданнан жолдаған хаты

20 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Миллиондарды майдан даласында қалдырған Екінші дүниежүзілік соғыстың өшпес даңқы ұмытылмайды. Мұнайлы өңірдегі музейлерде сұрапыл соғыстың ауыртпалығынан сыр шертетін сандаған жәдігер сақтаулы тұр.

Ғабдолдың майданнан жолдаған хаты

Құрманғазы аудандық музейі­нің мәліметіне сүйенсек, құн­ды жә­дігердің қатарында қа­зақ жауынгері Ғабдол Сахтауов­тың майданнан жазған үшбу хаты бар. Ол 1902 жылы осы аудан­дағы Қошалақ аталатын ме­кенде дүниеге келген екен. Ал 25 жасында жергілікті тұр­ғын­дардың сауатын жетілдіру мақсатында мектеп ашу ісін қолға алыпты. Бір жылдан кейін өзі туып-өскен ауылдағы бас­тауыш мектепте балаларды оқытуды бастаған. Тұрғындар бұл білім ордасын «Ғабдол мек­тебі» атапты.

1942 жылдың басында май­дан­ға аттанған. Сол кезде Ғабдол Сахтауов 40 жаста болған. Ал 1943 жылдың қазан айында Сталинград түбіндегі шайқастан соң хабар-ошарсыз кеткен.

«Музейде Ғабдол Сахтауов­тың 1942 жылдың 24 ақпанында отбасына жазған хаты сақталған. Үшбұрышты хатында әйелі Зей­нептің, балалары Ғабитжан мен­ Маһираның, қарындасы Нәбия­ның есімі аталады. Хатын «Сіз­дерге аман жүргенімді білдіріп, жалынды, көп-көп сағынышты сәлемімді жолдаймын», деген сөйлеммен бастаған», деп хабарлады аудандық музей қызметкері.

Хабар-ошарсыз кеткен боз­дақтың хатындағы дерекке қа­ра­ғанда, соғысқа шақырылғандар Ақтөбеге 21 ақпанда жеткен. Ал 22 ақпанның кешінде Илецк деген селоға, 23 ақпан күні одан 25 шақырым қашықтағы Гри­го­рьевкада орналасқан штабқа келген.

«Содан 109 кісіден 8 адам – Байгісінов, Шадияров, Мұхам­бетов, Исағалиев Лут, Насихан, тағы басқалар миномет баталь­онына бөлініп, «Казан» деген селоға келдік. Ойынға кіріскелі жатырмыз. Гурьевтен 104 адам 300-ден астам атпен кетіп едік. Тамақ жағы қымбат, астық 150-170 сом, шай сияқтылар жоқ. Темекі 25–30 сом, оған да жоқ. Реті болса, 4–5 темекі, тәуірінен, 3–4 одеколон, иіс сабын жіберіп қараңыз», делінген хабарсыз кеткен боздақтың хатында.

Ғабдол Сахтауов майданнан жолдаған хатын әйелі Зейнеп ұзақ жыл сақтаған. Кейін Құрманғазы аудандық музейінің қорына тапсырылған.

«Нұржанова Заидаға аудан­дық оқу бөлімінен 375 сом ақ­шамды алып, үйге бер деп документімді бергем. Қаналиев барды ма? Елде кім бар, кім кетті? Алдағы уақытта хат жазармын. Елдегі мені сұрағанға көп-көп сә­лем. Көргенше күн жақсы болсын. Қош-қош. Сахтауов Ғ. Адрес: Чкаловская область, Акбулакский р-н, пос. «Казана» Сахтауову Г. десеңдер келеді», деп аяқтапты хатын.

 

Атырау облысы