Суреттерді түсірген – Валерий Бугаев
Кеншілер қаласында ферросилиций өндірісі бойынша әлемдегі ең ірі және ең заманауи кәсіпорындардың бірі – «EkibastuzFerroAlloys» зауыты ашылды. Зауыттың құрылысына 92 млрд теңге инвестиция бағытталған. Жылдық қуаттылығы – 240 мың тонна жоғары сапалы FeSi75 ферросилиций өнімі. Бұл өнім әлемде болат, шойын және алюминий қорытпаларын өндіру үшін жоғары сұранысқа ие. Ал кәсіпорынның іске қосылуы Қазақстанның ферросилиций өндірісі бойынша әлемдік ТОП-2-ге енуіне мүмкін береді. Осылайша, еліміздің жаһандық металлургиядағы жетекші позициясын нығайта түседі.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев мұндай жобалар еліміздің экономикасы үшін өте маңызды екенін атап өткен. «Мемлекетіміздің мықты болуы үшін алдымен өңірлеріміз мықты болуы керек. Қазақстанды дамыған өнеркәсібі бар мемлекетке айналдыру біз үшін аса маңызды», деген еді Президент. Өндіріс орны өңір дамуына қуатты серпін беріп қана қоймай, Екібастұз қаласының экономикалық өсімінің негізгі тетіктерінің біріне айналады. Ал өңірге тартылған инвестициялар мен жаңа серпінді өндірістердің іске қосылуының арқасында Павлодар облысы 2027 жылға қарай республикалық субвенцияларды алудан бас тартып, қаржылық дербестікке қол жеткізуді және алдағы уақытта донор-аймақ мәртебесін алуды жоспарлап отыр.
Жоба 2022–2025 жылдары жүзеге асырылып, құрылыс кезеңінде 1,5 мың адамды жұмыспен қамтыған. Ендігі арада тұрақты өндірісте 800-дей маман еңбек ете алады. Зауыттың ашылу салтанатына қатысқан өңір басшысы Асайын Байханов ауқымды әрі тың жоба ел Президенті айқындаған негізгі міндеттер – шикізат экспортына тәуелділікті азайтып, қайта өңдеу секторын жедел дамыту және өңірлік экономиканың жаңа драйверлерін қалыптастыру бағытында жүзеге асырылып отырғанын атап өтті.
– Өткен айда ғана Екібастұзда жұмыс істейтін үш ферроқорытпа зауытының біреуін іске қостық. Ал бүгін «EkibastuzFerroAlloys» зауытының ашылуына куә болып отырмыз. Бұл – өңірімізде толыққанды металлургиялық кластер қалыптастыруға және облыстың индустриялық дамуының жаңа кезеңін бастауға жасалған тағы бір үлкен қадам. Жаңа зауыт Қазақстанды ферроқорытпа өндірісі бойынша әлемдік көшбасшылар қатарына шығаруға мүмкіндік береді, деді ол.

Жоба акционерлерінің бірі Давид Кемертелидзе: «Зауыт бастапқыдан-ақ жоғары технологиялы, экспортқа бағытталған кәсіпорын ретінде жобаланған. Өнім 52 елге экспортталады. Қазақстанның үлес деңгейі – 96%, бұл жоғары деңгейдегі локализацияны және отандық өндірушілерге деген сенімді көрсетеді», деді. Ал акционерлердің айтуынша, кәсіпорын «жасыл металлургия» қағидаттарына негізделген және ең озық экологиялық технологияларды қолданады. Газды тазарту 99,8% деңгейінде. Барлық шығатын газ көпсатылы сүзгі жүйесінен өтеді, ал жиналған шаң құнды қосалқы өнім – микрокремнезем болып қайта өңделіп, әлемдік нарықтарға экспортталады. Мұндай модель қоршаған ортаға әсерді барынша азайтып, зауытты өз санатындағы ең экологиялық кәсіпорындардың біріне айналдырады. Заманға сай зауыттың басты мақтанышы – әрқайсысының қуаттылығы 94,5 МВА болатын төрт инновациялық рудотермиялық электр пештері. Бұл – әлемдік тәжірибеде баламасы жоқ соңғы үлгідегі жабдықтар.
Осылайша, энергетика және көмір өндірісімен танымал Екібастұз шаһары бүгінде энергия, металлургия, машина жасау және цифрлық технологиялар тоғысқан көпсалалы өнеркәсіп орталығына айналып отыр. Жаңа зауыт тұрақты жұмыс орындарын қамтамасыз етіп, инженер кадрларын дамытып, инновациялар енгізеді. Сондай-ақ жергілікті мамандардың кәсіби біліктілігін арттыра отырып өңірдің индустриялық дамуының тірегіне айналады. Кәсіпорын өңір бюджетіне елеулі үлес қосып, шағын және орта бизнестің, логистика мен сервистік қызметтердің дамуына серпін беруге тиіс.
Павлодар облысы,
Екібастұз қаласы