Өнер • Бүгін, 08:59

Бард ақын болмысы

40 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Бейқам Алматы көшелері, гүлзар бақтар, самалалы кеш, жалт-жұлт еткен жа­рықтар. Ұйқылы-ояу мимырт кешті қақ тіліп, шағын орталардың ішінен әрі рухты, әрі мұңлы қоңыр дауыс естілетін. Ол – біздің жастық өмірі­міздің жалауындай, бейкүнә көңілде еріген Табылды Досымов әуендері болатын.

Бард ақын болмысы

Биыл Табылды Досымов­тың ме­рейжасы. Осы­ған орай тұң­ғыш бард ақынның елі­міз­дің әр түк­піріндегі тың­дарман­да­ры, ізет тұтушылары өзінше қам-қа­рекет етуге кіріскен. Ал 2012 жылы­ Та­былды Досымов атындағы рес­пуб­­ли­калық қоғам­дық қор құрып, өнер дүл­­дүлінің мұраларын ел есінде қал­­ды­руға күш салып жүрген Бижан Қал­ма­ғанбетовтің орны бөлек.

– Табылды Досымов сан қырлы аза­мат қой. Көп қазақ өлең жазып, оған ән шы­ғарып, өзі орындаушы бард ақын деп біледі. Табылды деген сегіз қыр­лы, бір сырлы тұлға. Атап айтсақ, Ма­хам­бет Өтемісұлы атындағы қорды бас­қар­ған тарихшы, этно­граф, әдебиетші, су­ретші, күрес шебері болған ба­луан, айта берсек осындай қырла­ры көп. Жел­тоқсан көтерілісінде жаны шыр­қырап «Мен қазақпын» деген ән жазған атпал тұлға. Осындай аза­мат­ты насихаттау барысында біздің қор­ біршама жұмыс атқарып келе жатыр. 2015 жылы кешін Қытайда өт­кіз­сек, 2019 жылы Мәскеудегі шарасына диас­пора өкілдері мен бір шоғыр зия­лы қауым қатысты. 2022 жылы Баян Өлгейдегі қандастарымызға кон­церт қойып қайттық, қордың ұйым­дас­тыруымен Түркияның Анкара қала­сында кеш бер­дік. Мұндағы мақ­са­ты­мыз Табыл­дының әндерін кеңі­нен на­сихаттау, шығармашылығын елге жет­кізу. Алдыңғы жылы бард ақын­ның «Самала саздар сағымы» атты ноталық жи­нағын шығардық. Бүкіл өнер мек­теп­­теріне, колледждерге, жо­ғары оқу орын­дарына тарат­тық, – дейді Т.Досы­мов қорының директоры ­­Бижан Қалмағанбетов.

Мерейтой қарсаңында Әзір­байжан Мәм­бетов атындағы Мем­лекеттік драма және комедия театрында Табылды Досы­мов­тың бол­мысын арқау еткен «Сәй­гүлік» музы­калық драмасы қо­йыл­­ды. Қойылымда студент Та­был­­дыдан азамат, ақын ретінде шың­­­дал­ған тұлғаның сом бейнесі шы­найы кес­теленген. Намыс пен жі­герді ту ет­кен, достық парызға адал, азамат­тық ұстанымы бер­ік ақын бол­мысы жарқырай ашылды. «Қазақ едім­ дегенше», «Биіктік», «Анаға хат» сын­ды ән­дері жанға жарығын төкті. Спек­такль­де Желтоқсан күндерінің зоба­­ла­ңы әсерлі беріліп, он­дағы­ ақынның өр бол­мысы  әдіптелген.

– Биыл ақынның 60 жылдығына орай мерекелік шаралар өзінің туған жері Атыраудан басталды. Табыл­дының әндеріне байланысты сурет­шілер көрмесін өткіздік. Осы айда туған жері Дендерде Табылды Досы­мов шығармашылығының аймақтық байқауы өтеді. 2021 жылдан бас­тап республикалық байқауын Ақтөбе қала­сында өткізіп келеміз, қыркүйек айының басында сол шығармашылық байқау қайта жоспарланып отыр. Табылдының туған жеріне ескерткіш орнатсақ, деректі фильм түсірсек деген жоспарымыз бар. Сонымен қатар тұңғыш бард ақын мұражайын ашсам деген арман. Астанада қыркүйек-қазан айларында үлкен мерейтойлық кеш берсек деп отырмыз, – дейді Б.Қалмағанбетов.

Күрескер ер, шығармашыл тұлға­ның сипаты кейінгіге үлгі. Біз Табыл­ды­ ­Досымов болмысы арқылы бола­шақ кеме­сін енжарлықтан сақтап, біре­гей рухпен беттестіреміз. Ол – ұлттық ­рух дәнегі.