Өңірлік коммуникациялар қызметі алаңында өткен баспасөз мәслихатында Абай облысы мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі басқармасының басшысы Жанжігіт Омарханов бастаған атқарушы билік өкілдері баяндама жасады. Онда халықаралық, республикалық және өңірлік деңгейде 100-ден аса ауқымды іс-шара бекітілгені айтылды.
«Ауқымды бағдарлама 1 тамыз күні «Abay Academiyasy» энциклопедиялық порталының ашылуымен басталады. Бұл бірегей платформа ақын мұрасын цифрландыру, жүйелеу және ғылыми ортаға қолжетімді етуге бағытталған», деді Жанжігіт Абзалбекұлы.
2–6 тамыз аралығында Қазақстанның халық әртісі Майра Ильясованың Абайға арналған гастрольдік концерті Семейден басталып, аудандарда жалғасады. 3 тамызда Абай театрында «Абай әлемі» рухани кеші өтеді (Қазақстанның халық әртісі Рамазан Стамғазы, Мәдениет қайраткері Еркін Шүкіман, Ерлан Рысқали өнер көрсетеді). 4 тамызда Секен Тұрысбеков пен «Ақ жауын» оркестрінің концерті қойылады. 5 тамызда «Ой толғау – Хакім Абай» монооперасы сахналанады және 6 тамыз күні Абай алаңында «Абай елі – өнер кеніші» концерті мен Әлихан Бөкейхан университетінде «Өлең – сөздің патшасы» атты жас ақындар мүшәйрасы өтпек.
«7 тамызға халықаралық «Алаш» сыйлығының иегері Асқар Алтайдың шығармашылық кеші аясында «Абай жолы» энциклопедиясы мен Бағашар Тұрсынбайдың «Абай Құнанбайұлы кім?» кітабының тұсаукесері жоспарланған. 8 тамызда Семейде «Адамзаттың Абайы» республикалық ақындар айтысы, Абай ауданында «Жеті қазына» ұлттық байқауының ашылуы өтсе, 9 тамызда Шәкәрім университетінде халықаралық ғылыми конференция, «Жидебай-Бөрілі» музейінде көрме, Абай кітапханасында кітаптар топтамасының тұсаукесері мен 15 елдің қатысуымен халықаралық ақындар фестивалі ұйымдастырылады. Ал кешкісін орталық алаңда «Абайға тарту» концерті өтеді», деді спикер.
9 тамыз күні Шәкәрім университетінде «Адамзаттың Абайы: руханият, парасат, таным» халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция белгіленді. Конференцияда абайтану ғылымының өзекті мәселелері талқыланып, мақалалар жинағы жарыққа шығады. Абайдың «Жидебай-Бөрілі» мемлекеттік тарихи-мәдени және әдеби-мемориалдық музей-қорығында «Абай. Уақыт. Өнер» тақырыбында бейнелеу өнері туындыларының көрмесі ашылады. Абай атындағы облыстық әмбебап кітапханада республикалық «Абай» баспасының «Абай әлемі: аударма, тағылым, мұра» кітаптар топтамасының тұсаукесері өтеді. Бұған қоса «Абай» баспасының тартуы ретінде Даниял Ысқақовтың көркем аудармалары, Базарбек Атығайдың «Абайдың аударма мектебі» ғылыми монографиясы, «Шәкәрім Құдайбердіұлы туралы естеліктер мен мұрағаттық құжаттар» кітабы оқырманға жол тартады.
Сонымен бірге кітапханада «Адамзаттың бәрін сүй, бауырым деп...» халықаралық ақындар айтысы өтеді. Оған 15 елден ақындар қатысады. ТҮРКСОЙ және халықаралық Эминеску поэзия академиясының қолдауымен ұйымдастырылатын іс-шарада Абай өлеңдері 15 тілге аударылып, антологиялар шығарылады.
10 тамыз – Абай күні. Бұл күн таңертең Жидебайда ұлы ақын рухына Құран бағышталып, құрбандық шалу рәсімінен бастау алады. Еліміздің барлық өңірінде Абай ескерткішіне гүл шоқтары қойылады.
Семейдегі сауық
Семей қаласы әкімінің міндетін атқарушы Бекжан Бапышевтің мәлімдеуінше, 1 тамыз қалалық іс-шаралар бағдарламасы Бейбітшілік аралындағы Этноауылда сағат 09:00-де бастау алады. Онда 10 киіз үй мен алтыбақан құрылып, ұлттық спорт ойындары, концерттер мен көрмелер, ұлттық тағамдар жәрмеңкесі өтеді. Сол күні Абай өлеңдерінен халықаралық марафон басталып, шетелдегі жастар онлайн қатысады. Сонымен қатар сағат 11:00-де зағип және нашар көретін азаматтарға арналған арнайы кітапхана өз есігін айқара ашады.
2 тамыз күні «Аренада» сағат 15:00-де 180 команданың қатысуымен зияткерлік «Абай Quiz» ойыны өтеді. Республикалық ойынға мерейтоймен мазмұндас етіп, 180 команданы қатыстыру жоспарланып отыр (әр командада 6 адамнан 1 080 қатысушы). Ал 3 тамызда «Арена» спорт кешенінде сағат 10:00-де қазақ күресінен республикалық чемпионат өткізіледі. 200-ден астам балуан күреседі. Сонымен қатар «Абай мұрасы – халық даналығы» атты республикалық әдеби кеш ұйымдастырылады.
4 тамыз күні Ертіс жағасында елге кеңінен танымал «Семей Батыры» күштік экстрим турнирі республикалық деңгейде өтеді. Мысалы, қап көтеріп жүгіру, зерхерді уақытқа көтеру, гір тасын жұлқа көтеру, бөренемен отырып-тұру, тағысын тағы.
5 тамыз күні «Тайқазан» мейрамханасында үш күндік халықаралық мәдени-шығармашылық сән көрсетілімі басталмақ. Ал 6 тамызда Alikhan Bokeikhan University-де «Өлең – сөздің патшасы» атты халықаралық ақындар мүшәйрасына 7 мемлекеттен және еліміздің барлық өңірінен ақындар қатыспақ. 7 тамыз күні Семей қаласынан Қарауыл төбеге дейінгі 2 күнге созылатын 180 шақырымдық халықаралық марафон басталады. Қала тұрғындарына арналған 3 шақырымдық марафон да қарастырылған.
Онымен бірге 10 тамыз күні сағат 19:00-де Семей қаласының Орталық алаңында әлемге танымал «Ұлытау» тобы, Жұбаныш Жексен, Анар Батырхан сынды әншілер қатысуымен «Құлақтан кіріп бойды алар, әсем ән мен тәтті күй» атты гала-концерт өтеді.
Қарауылдағы қызық
10 тамыз – Абай күні Абай ауданында «Бала Абайдан дана Абайға» атты театрландырылған қойылым сахналанады. Сағат 11.30-да «Абай күні» мерекесі салтанатты түрде ашылады. 12.00–13.00 аралығында «Өлеңге әркімнің-ақ бар таласы» атты күндізгі концерт ұйымдастырылады. 13.00–14.30 Қарауылтөбеде ас беріледі. 14.30–17.00 аралығында Ұлттық ат спорт ойындары өтеді (топ бәйге, жорға, аламан бәйге). 15.30–17.30 Қазақ күресінен республикалық турнирдің финалдық бәсекелері (түйе және өгіз палуан). 19.00–21.00 өнер жұлдыздарының «Желсіз түнде жарық ай» гала концертімен аяқталады. Абай ауданының әкімі Мейіржан Смағұловтың айтуынша, 8–10 тамыз күндері тұңғыш рет республикалық «Жеті қазына» ұлттық мәдениет, спорт және туризм фестивалі өтеді. «Бабамыздың сүйікті ойыны тоғызқұмалаққа, ұлттық ат спорты мен қазақ күресі (өгіз палуан, түйе палуан) жарыстарына жиыны 1000-ға жуық қатысушы қамтылады деп жоспарланып отыр», деді аудан әкімі.
Қарауыл төбеде кең ауқымды этно-қалашық құрылып, 200-ден аса киіз үй тігіледі. 8–10 тамыз аралығында арнайы қоғамдық көлік маршруттары, 12 автобус қызмет көрсетеді. Мүгедектігі бар адамдарға 10 инватакси қарастырылған.
Абай тойы қарсаңындағы іс-шараларға 30 мыңнан астам адамның қатысуы жоспарланған. Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес барлық іс-шара мазмұнды, тәрбиеге негізделген, ысырапсыз өтеді.
1–10 тамыз аралығында өтетін Абайдың 180 жылдық мерейтойының он күндігінің тақырыбы:
1 тамыз – «Артық ғылым кітапта...»
2 тамыз – «Туған жерге тағзым»
3 тамыз – «Ұйықтап жатқан жүректі ән оятар...»
4 тамыз – «Адамның кейбір кездері...»
5 тамыз – «Әнді сүйсең, менше сүй...»
6 тамыз – «Адамзаттың бәрін сүй, бауырым деп...»
7 тамыз – «Дүние де өзі, мал да өзі – ғылымға көңіл берсеңіз...»
8 тамыз – «Мақсұтым – тіл ұстартып, өнер шашпақ...»
9 тамыз – «Ақыл, қайрат, жүректі бірдей ұста, сонда толық боласың елден бөлек...»
10 тамыз – «Жаздым үлгі жастарға бермек үшін»
Абай облысы
