1962 жылы кеңестік жазушылар Аркадий мен Борис Стругацкийлер «Полдень, XXII век» атты ғылыми-фантастикалық повесін жарыққа шығарады. Бұл шығармада болашақтағы ғылым мен техниканың жетістіктері, адамзаттың жаңа даму сатысына көтерілуі кеңінен суреттеледі. Солардың бірі – Каспаро-Карпов жүйесі деп аталатын таңғаларлық технология. Бұл жүйе адамның миын «көшіріп», оның математикалық моделін жасау арқылы адам санасын зерттеуді мақсат етеді, деп жазады Egemen.kz.
Ал мұнда қызық жайт бар. Повесте Каспаро-Карпов жүйесі аталатыны туралы айттық. Бірақ ол уақытта шахматтың қос алыбы Каспаров пен Карповтың есімдері ешкімге танымал емес еді. Анатолий Карпов ол кезде небәрі 11 жаста, әлі үлкен жарыстарға қатыспаған. Ал Гарри Каспаров тіпті дүниеге де келмеген! Яғни, бұл екі есімнің қатар аталуы – таңғаларлық құбылыс.
Көптеген оқырман мен әдебиет зерттеушілері бұл жағдайды шығармашылық интуицияның немесе болашақты болжаудың бір мысалы ретінде қабылдайды. Әдебиетте мұндай тосын сәйкестіктер жиі кездесіп жатады. Бір қарағанда, жазушылар жай ғана екі есім алып, бір ғылыми жүйеге ат бергендей әсер қалдыруы мүмкін. Алайда дәл сол есімдердің кейін әлемге әйгілі шахматшылар атына айналуы – фантастиканың шын өмірмен қызық байланысы екенін көрсетеді.
Бұл сәйкестік туралы Стругацкийлердің өздері нақты пікір білдірмеген. Яғни, бұл екі есімді нақты адамдардан алған-алмағаны белгісіз. Бірақ шығармашылықта жиі қолданылатын тәсіл – ерекше әрі жат есімдерді ойлап табу. Стругацкийлер бұл тәсілді жиі қолданған. Дегенмен дәл осы Каспаро-Карпов жүйесі сынды нақты тіркес болашақта шын адамдармен сәйкес келіп жатса – ол өз алдына бір феномен.