Экономика • 30 Қазан, 2023
Қазақстан-Қытай: Экономикалық байланыс негіздері
Өткен жылы Қазақстан мен Қытай арасындағы дипломатиялық қатынастардың орнағанына 30 жыл толды. Осы қысқа мерзім ішінде екі ел берік мемлекетаралық байланыстар орнатты. Қазір әлем алпауыт ел Қытайдың басқан ізін аңдып отыр. Сарапшылар түрлі болжам жасап, ғалымдар оның ірілі-ұсақты елдермен, әсіресе айналасындағы мемлекеттермен қарым-қатынасын жіті зерттеп келеді. Қазақстан мен Қытай арасындағы байланысты тіпті АҚШ сарапшылары зерделеп, ғылыми мақалалар да жазып тастады. Оның бер жағындағы Ұлыбританияның кішкентай ғана Ланкастер қаласында Қытай зерттеу орталығы бар. Бұл орталықта да Қытайдың Орта Азия елдерімен байланысын зерттеу жұмыстары қызу жүріп жатыр. Алдыңғы қатарда Қазақстан тұр. Осы зерттеушілердің еңбектерін сараптап отырсақ, көбінің пікірі қазақ-қытай арасында дипломатиялық арақатынастың символикасы басым дегенге саяды.
Әлем • 16 Қазан, 2023
Елде бейбіт шеру туралы заң әзірленген кезде сарапшылар бірқатар дамыған елдің тәжірибесін алға тартып, үлгі қылған еді. Осылайша, Ұлыбритания, Германия секілді мемлекеттердің бейбіт шеру туралы ережелерінің кейбір тұстарын негізге ала отырып, 2020 жылы «Қазақстан Республикасында бейбіт жиналыстарды ұйымдастыру және өткізу тәртібі туралы» заң қабылданды.
Технология • 21 Тамыз, 2023
Жасанды интеллект және қауіпсіздік
«Бүгінде әлем ден қойып жатқан жасанды интеллект негізін барлық салада қолдануға болмайды», дейді ғалымдар. Алайда жасанды зердені әр сала, мамандық тәжірибеден өткізіп жатыр. Бұл тәжірибе игілікке айнала ма, әлде қиындық тудыра ма? Зерттеушілердің бірі оның маңызы зор екенін айтып қызықтырса, енді бірі зиянын мысал етіп, сақтандыруға тырысады. Әсіресе жасанды интеллект өршіп бара жатқан қақтығыстарды ушықтырып жіберуі мүмкін.
Әлем • 03 Мамыр, 2023
Шекара асқаннан кейін кездейсоқ оқиғаға тап болып, жазатайым жағдайға ұшыраған ел азаматтарына қатысты кез келген мәлімдемеге мемлекет бейжай қараған емес. Бұл ретте еліміздің шетелдегі елшіліктері мен дипломатиялық қызмет өкілдерінің еңбегін ерекше атауымыз керек. Саяси келісімдер арқылы жүзеге асатын күрделі мәселеден бөлек, адам тағдырына қатысты қабылданатын жедел шешімдер азаматтардың өмірі мен бостандығын сақтап, қамтамасыз етуге жол ашады. Сондай оқиғалардың бірер мысалына тоқталсақ.
Құқық • 17 Сәуір, 2023
Елімізде 9 миллионнан аса еңбекке қабілетті адам бар. Мамандардың айтуынша, бұл – Орталық Азияның еңбек нарығындағы үлкен күш. Сондықтан болар, елде жұмыс беруші мен жұмысшы арасында еңбек дауы жиі тіркеледі. «Бұған ең басты себеп – құқықтық сауатсыздық», дейді заңгерлер. Халықтың басым көпшілігі қызметке алынып, екі қолға бір күрек табылуын мақсат тұтады, ал еңбек шартының түпкі байыбына баратындар аз. Сол себепті де еңбек құқығының қандай заңдармен қорғалатынын біліп жүрген жөн.
Экономика • 12 Сәуір, 2023
Русиф ХУСЕЙНОВ, саяси сарапшы: Екі елдің қарым-қатынасы нығая береді
Күні кеше Түркі және Кавказ елдерінің назары Қазақстан мен Әзербайжанға ауды. Өйткені Әзербайжан президенті Ильхам Әлиев ресми сапармен елге келді. Осыған орай сарапшылар екі елдің қарым-қатынасын саралап, жоғары баға берді. Мәселен Әзербайжан саяси сарапшысы Русиф Хусейнов «осы кезге дейін саяси, экономикалық, мәдени салаларда тығыз байланыс орнатқан қос мемлекеттің арасына ешқашан сызат түскен емес» деген пікір білдіріп, «The Politicon» саяси-ғылыми журналында «Әзербайжан-Қазақстан қарым-қатынасы: қазіргі жағдайы мен болашағы» атты мақаласын жариялады. Мақалада сарапшы Кавказ елдерінің ішінде Қазақстанмен тығыз әріптес әрі дос елге айналған Әзербайжан ғана екенін айтады.
Қазақстан • 03 Сәуір, 2023
Тілді дамытуға соны серпін қажет
Мемлекеттік тілдің аясын кеңейтуді зор мақсат тұтқанымызға да отыз жылдан асты. Тіл саясатының жүзеге асырылуына әрдайым назар аударып отыру, сол арқылы уақыт ағымына сай туындайтын жаңа мүмкіндікті айқындау оның мәртебесін, қолдану аясын кеңейтері сөзсіз. Тілші-ғалымдар, жалпы тіл жанашырлары күн тәртібінен түспейтін осы ортақ мәселеге байланысты ой-пікірлерімен бөліскен еді. Осыған орай мемлекеттік тілдің қазіргі жай-күйі мен оны дамыту турасында бірқатар тіл жанашырының дөңгелек үстелде ортаға салған ой-пікірін ұсынуды жөн санадық.
Мереке • 22 Наурыз, 2023
БҰҰ Наурызы: Әлемді үйлестіретін мейрам
Шығыс және түркі халықтарының жаңа жыл басы – Наурыз мейрамын тойлайтын адам қарасы жылдан-жылға көбейіп келеді. Статистикалық мәліметтерге сүйенсек, биыл бұл мерекені әлемде 300 миллион адам атап өтіп жатыр. Өйткені Наурыз бейбітшілік, теңдік, құқық секілді адамзатқа ортақ құндылықтарды насихаттап, әлем халқын бір болуға шақырады. БҰҰ штаб-пәтерінде Наурыз мерекесі кеңінен тойланды.
Сайлау • 16 Наурыз, 2023
Сайлау: Саяси реформалардың қорытынды кезеңі
«Әділетті Қазақстанға жаңа сайлау жүйесі міндетті түрде қажет» дейді сарапшылар. Өйткені ол тікелей ел болашағы мен сындарлы саяси шешімдердің қабылдануына әсер ететін факторға айналды. Мұны Президент өз Жолдауында айтып, сайлаудың мақсаты мен міндетін, бұған қоса өткізу уақыты мен жүйесін айқындап берген еді. Мемлекет басшысы елде аралас сайлау жүйесін енгізуді құп көріп, пропорционалды және мажоритарлық сайлау жүйесін бірге қолдануды ұсынды.
Қазақстан • 13 Наурыз, 2023
Ядролық қарудан бас тарту қалай жүзеге асты?
Осыдан 30 жыл бұрын Қазақстан ядролық қаруды қолдануға қарсылық танытып, бейбітшілік жолын таңдайтынын жариялады. Бірден атом бомбасын таратпау туралы шартқа қосылды. Елдің ядролық қарудан бас тарту хронологиясын зерделесек, Қазақ елі осылайша әлемдегі бейбітшілік пен келісімді нығайтуға негіз болар бірегей шешім қабылдағанын көреміз. Бұл еліміздің сыртқы саясаттағы маңызды бағыттарының бірі болып қала бермек.
