Несие • 20 Қазан, 2023
Несиемания: Қарыз алдың – қайғы алдың
Психологтер жаңа тәуелділік –несиелік тәуелділік туралы жиі айта бастады. Технология мен сән индустриясы дамуы адамдардың талғамын да өзгертті, сіз бен біз өмір сүріп отырған кезеңді қарыз ғасырына айналдыруға бет алды. Жалақысын күн көрісінен арттыра алмағандар шағын қаржы ұйымдарының «бөліп төлеу», «айлыққа дейін қарыз» сияқты тетіктеріне жүгінеді. Осылайша, бір басында 3-4, тіпті 10 шақты несиесі бар отандастарымыз пайда болды.
Салық • 19 Қазан, 2023
Сән-салтанат салығы немесе жалпыға бірдей жайдақ шкала жойыла ма?
Келер жылдан бастап Қазақстанда сән-салтанат салығы енгізіледі. Ұлттық экономика министрі Әлібек Қуантыров салықтың бұл түрі Салық кодексіне өзгерістер енгізілгеннен кейін күшіне енетінін айтады. Қазір елде біркелкі табыс салығының шкаласы бар. Әрбір азамат табысының мөлшеріне қарамастан, мемлекетке табысының 10 пайызын төлеуге міндетті. Бұл – әлемдегі ең төменгі көрсеткіштердің бірі. Қосымша құн салығы 12% құрайды, бұл да жоғары жүктеме болып саналмайды. Бұл мәселе біздің елде 2013 жылдан бері ресми емес түрде, 2020 жылдан елдік деңгейде талқыланып келеді. Бірақ азаматтардың қандай заттары мен мүлкіне ұлғайтылған салық салынуы мүмкін екендігі туралы нақты анықтама әлі ресми түрде талқыланған жоқ.
Сараптама • 16 Қазан, 2023
Көрші елдердің осы саладағы біржақты ұстанымы отандық астық өңдеудің құлдырауына себеп болып тұр.
Теңге • 12 Қазан, 2023
Теңге үшін тамыз бен қыркүйектің жайлы болмағанын бәріміз көрдік. Қыркүйектің аяғы мен қазан айының басында 480 теңгеге дейін қымбаттап, бұғауға басы сыймаған доллардың 478 теңгеге келіп тұрақтағанына бірер күннің шамасы ғана. Ішкі нарықтың бұл бағамды қашанға дейін ұстап тұра алатынын Ұлттық банктің жаңа базалық мөлшерлемеге қатысты кезекті шешімі анықтай жатар. Аузы дуалы кейбір сарапшылар 1 доллардың 474 теңгеге бағаланған кездері енді келмеске кеткенін айтып әлек. Бізге енді кемі алты ай бойы 1 долларды 480 теңгеден асырмай ұстау үлкен күш болғалы тұр. Теңгенің одан кейінгі жағдайын ішкі нарық пен сыртқы нарықтың беталысы шешеді. Теңге бағасын мұнайға тели беру қазір «сәннен» шығып қалды.
Пайдалы қазбалар • 05 Қазан, 2023
Мұнай дипломатиясы һәм Қазақстан
Қара алтын сегментіндегі қазіргі жағдайға сарапшылар «белгісіздік кезеңіндегі мұнай дипломатиясы» деп баға беріп үлгерді. Әзірге бұл майданның басты ойыншылары кім екені нақтыланған жоқ. Тіпті әлемдік мұнайдың қомақты бөлігін уысында ұстап отырған, өзін басты ойыншылардың қатарында танытып келген Ресейдің де тек мұнай құбырына тәуелді екенін 2022 жылдың басында байқадық.
Өндіріс • 05 Қазан, 2023
Елімізде Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі ұйымдастырған «Отандық өндіріс» медиа жобасы қанат қақты. Бұл жоба отандық өнеркәсіпті насихаттауға, Қазақстан кәсіпорындарының оң тәжірибесін көрсетуге, елішілік құндылық идеяларын насихаттауға бағытталған. Қорғаныс министрлігі мен Ұлттық ұланға арналған киімдер, тұрғындарға арналған мамық күртелер мен аяқкиімдердің барлығы Алматыда дайындалатындықтан баспасөз туры да осы қаладан басталды.
Қаржы • 03 Қазан, 2023
Зейнетақы жүйесін реттеудің амал-тәсілдері
Жуырда ғана Алматыда өткен «Міндетті жинақтаушы және аралас зейнетақы жүйелерін дамыту келешегі» атты жоғары деңгейдегі халықаралық дөңгелек үстелге шетелдік және отандық жетекші сарапшылар қатысты. Аталған іс-шара еліміздің жинақтаушы зейнетақы жүйесінің 25 жылдығы шеңберінде өтсе де, мерекелік емес, сараптамалық сипатқа басымдық берілді.
Қаржы • 28 Қыркүйек, 2023
Ұлттық қорды үйлестіру қағидаты
Ұлттық қордағы сиқырлы таяқшаны иелену Үкімет құрамында болған талай азаматтың арманы болып келді. Мұның соңы Ұлттық қор қаражатының сұрауы жоқ су тегін ақшаға айналып кетуіне жол ашты. Ал қолданыстағы Ұлттық қор активі ішкі жалпы өнімнің (ІЖӨ) 30 пайызына дейін құлдыраса, онда қор қаражатын жұмсауға жол бермейді. Қазір ұлттық қор қаржысының төмендей бастағаны ашық айтылып жүр. Кейінгі 8 жылда ұлттық қорымыздың қаржысы 73 млрд доллардан 57 млрд долларға дейін түскен. Яғни бұл үрдіс жұрттан жасыра алмайтын жағдайға жетті.
Теңге • 28 Қыркүйек, 2023
Ішкі нарықта доллар құнының өсуі қыркүйектің алғашқы күндерінен басталды. Айдың алғашқы онкүндігінде доллардың құны 466 теңгеден асты, ал мұнай барреліне 90 доллар шамасында болды. Қыркүйектің бірінші жартысында еуроның ресми бағамы негізінен тамыз айының соңындағы деңгейден төмен болып шықты, бірақ ай ортасында ол 500 теңгеден қайта асты. Нәтижесінде, теңгенің еуроға шаққандағы девальвациялану деңгейі 1,8 пайызға дейін өсті.
Экономика • 27 Қыркүйек, 2023
Атырау мұнай өңдеу зауытында күрделі жөндеу жүріп жатыр. Ал Шымкент мұнай өңдеу зауытында жылу алмастырғыш істен шыққан. Енді АИ-95 маркілі бензин Атырау мұнай өңдеу зауыты мен Павлодар мұнай-химия зауытында өндіріледі.
