Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
100 материал табылды

Жәдігер • 20 Тамыз, 2023

Тақсай ханымы

Тәуелсіздік жылдарында еліміздің рухани қазынасына қосылған құндылықтың бірі – Батыс Қазақстан облысы Теректі ауданы жерінен табылған Тақсай ханымы (кей деректе абыз әйел).

Елорда • 09 Шілде, 2023

Есіл бойындағы ескі қала: Бозоқтың өткені мен бүгіні

Жаңа ас­тана тақыр жер, тайғақ өлкеде ғайыптан пайда болған жоқ. Оған дәлел – елорданың батысы Үркер шағын ауданының сол­түстік қапталында орна­ласқан Бозоқ қалашығы. Бұл нысан хронологиялық тұрғыдан – ежелгі түрік, ортағасырлық қыпшақ, кейінгі Алтын Орда ке­зеңін бастан өткерген, яғни даладағы қала мәде­ние­тінің үлгісі іспеттес әрі сонымен қатар бүгінгі Аста­намыздың іргетасы екені толық дәлелденді.

Тарих • 06 Маусым, 2023

Қашқын қалмақтың лаңы

Өткен ХХ ғасыр басында әлем тарихында аса күрделі өзгерістер орын алды. Соның алғашқысы – 1905-1907 жылдары патшалық Ресейде толқу тудырған бірінші төңкеріс болса, екіншісі – 1911 жылы циньдік Қытай елінде үш жүз жыл үстемдік жүргізген мәнжі билігі құлап, қоғамдық-саяси ахуалдың өзгеруі. Осы тұста жаңадан құрылған Қытай мемлекетін ықпалды әскери генералдар, саясаткерлер жеке-жеке бөліп алып билеуге көшті. Атап айтқанда, Сычуань провинциясын бір генерал меншіктеп алса, тағы бір генерал Юань Шикай парламентті таратып, елдің негізгі бөлігін өзінің басқаруына көшірді. Ал Шыңжан өлкесі мен Моңғолия уақытша буферлік күйде болды.

Жәдігер • 22 Мамыр, 2023

Қайып ханның хаты

Астана қаласындағы Юнус Эмре атындағы Түрік мәдени орталығы өткен жылдары елорда төрінде «Османлы мемлекеті мен Орта Азия хандықтары қарым-қатынас құжаттары» атты көрме ұйымдастырды. Осында 1703 жылдан 1730 жылға дейін Османлы империясына билік жүргізген ІІІ Ахмет сұлтанға жолданған қазақ ханы Қайыптың хаттары қойылды.

Оқиға • 09 Мамыр, 2023

Сексен жылдан соң табылған...

Ресми дереккөзге жүгінсек, қан майданға Қазақстаннан аттанғандардың ­410 мыңы­ қайта оралмаған. Бұл жауынгерлердің 350 мыңы қазақ ұлтының өкілі болса, осы­лардың 271 мыңы хабар-ошарсыз кеткендер қатарында екен. Сол хабарсыз кеткен көп қазақтың бірі – Қайыржан Тікшекеев есімді жауынгердің мүрдесі 2020 жылдың наурыз айында Украинаның Киев облысына қарасты Макаровский ауданының Боровка селосы маңынан табылды. Сол жылдың қазан айында қазақ жауынгерінің сүйегі Астана қаласына ұшақпен жеткізіліп, елордадағы Әскери-тарихи музейде марқұмды ұлықтау іс-шарасы өткізілген соң, кіндік қаны тамған Дәуқара ауылындағы ­ата-баба қорымына жерленді. Осылай қатардағы солдат Қайыржан Тікшекеевке 80 жылдан кейін ғана туған жерінен топырақ бұйырды.

Тарих • 09 Мамыр, 2023

Тағдыр батыр еткен тұлға

Екінші дүниежүзілік соғыс тарихында Кеңес Одағының Баты­ры атағын алған фашист Германия әскері Вермахтың кіші коман­дирі ұлты неміс жігіті болғанын көбіміз біле бермейміз. Бұл батырдың аты-жөні – Фриц Шменкель (Fritz Schmenkel) екен.

Руханият • 18 Сәуір, 2023

Алаш арыстарының ұстазы болған ауыл молдасы туралы не білеміз?

ХХ ғасыр басында қазақ азаматтары Ресейдің жоғары оқу орындарында, жергілікті гимназия һәм семинарияларда, өлкелік әскери реалдық училищелер мен кадет корпустарында, одан қалды «Ғалия» (Үфә), «Расулия» (Троицкі), «Хұсаиния» (Орынбор) сияқты заманауи медреседе білім алып, қазан төңкерісі бұрқ еткен бұлғақ жылдары пайда болған апалас-төпелесте жеке ел болудың қамын ойлады, осы жолда бастарын бәйгіге тікті. Тірі қалғандары кеңес заманында білім-ғылым жолында аянбай еңбек етті.

Мереке • 21 Наурыз, 2023

Қош келдің, Қоян жылы!

Атам қазақтың «диірменнің тасындай шыр айналған дүние-ай» дегеніндей, Барыс жылы уақыттың терең қойнауына сіңіп, енді міне, мінезі жұмсақ жан баласына қиянаты жоқ мамық жүнді жануар – Қоян жылы ғаламның ақ босағасын аттады.

Руханият • 15 Наурыз, 2023

Жыл атаулары бейнеленген мұралар

Жыл атауларының шығу тарихы жайлы ғылыми-көпшілік болжам көп. Аталған тақырып бойынша зерттеу жасаған жаратылыстану мамандары 12 жыл атауы тіпті ғұндар дәуірінде болған деген пайым айтады. Соған қарағанда, жыл атауларының тарихы тым тереңде жатқан сыңайлы.

Халық • 09 Наурыз, 2023

Қайта оралған Наурыз

Халқымызға қайта оралған әз-Наурыз мерекесі жалпыұлттық мейрам ретінде ресми мәртебе алғанына да міне, 32 жылдың жүзі болды. 1991 жылы наурыздың 15-інде Қазақ КСР Президентінің Жарлығы шығып, «Наурыздың 22-сі – халықтық мереке «Наурыз мейрамы» болып жарияланды.